Öğretim Programı ve Ders Kitaplarının Program Ögelerinin Uyumu Açısından İncelenmesi: Hayat Bilgisi Örneği

Abstract

Hayat Ünitesi" kazanımları Yenilenmiş Bloom Taksonomisi matrisine göre incelenerek matrise yerleştirilmiştir. Devamında, ders kitabından ilgili kazanımlara yönelik hazırlanmış konu, etkinlik ve değerlendirme soruları incelenip matrise yerleştirilerek program ögeleri arasındaki uyum ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Bu inceleme sonucunda; ağırlıklı olarak kazanımların "anlama," öğrenme etkinliklerinin "hatırlama" ve "anlama," değerlendirme etkinliklerinin ise "hatırlama" basamağında yer aldığı belirlenmiştir. Program ögeleri uyumu açısından; "çok güçlü" kategorisinde bir, "daha zayıf" ve "en zayıf" kategorisinde üçer kazanımın olduğu belirlenmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda, program ögeleri arasındaki uyumun ağırlıklı olarak "daha zayıf ve "en zayıf" düzeyinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuç, öğretim programı ve ders kitaplarının hazırlanmasında program ögeleri arasındaki uyumun dikkate alınması gerekliliğini ortaya koymuştur.

Öğrenme Yaklaşımları Bağlamında 2005 ve 2018 Hayat Bilgisi Ders Kitaplarının İncelenmesi: Sınıf Öğretmenleri Değişimi Nasıl Yorumluyor?

“…Bulut (2008) ders kitaplarını, Millî Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları Yönetmeliğini referans alarak, konuları öğretim programları doğrultusunda hazırlanmış olan basılı eserler olarak tanımlamaktadır. Kalender ve Baysal (2021) ise öğretim programında belirlenen kazanımlara ulaşabilmek amacıyla ders kitabının öğretim programı ile uyum içinde tasarlanması gerektiğine vurgu yapmışlardır. Bu boyutları ile düşünüldüğünde kuşkusuz davranışçı yaklaşımı merkezine alan bir öğretim programı ürünü ders kitabı ile yapılandırmacı yaklaşımı merkezine alan öğretim programı ürünü ders kitabı seçilen konular, görseller, etkinlikler, yazılı metinler ve ölçme değerlendirme yöntemleri bağlamında farklılaşacaktır.…”