„Odbijajacy sie czkawką sen złośliwego lingwisty“. O postrzeganiu języka duńskiego i trudnościach w jego przyswajaniu

Abstract

ABSTRACT. The paper is an attempt at presenting stereotypes describing the Danish language as one that is unpleasant to listen to and hard to learn as well as analyzing linguistic facts and research findings that may prove the mentioned stereotypes right or wrong. The first part of the paper is therefore based on research within travel literature, while the second part focuses on linguistic data and research within the areas of Polish and Danish grammar (phonetics and phonology in particular) and language acquisition. WSTĘP"Dania to mały kraj z trudnym językiem" -takiej autoprezentacji dokonują sami Duńczycy w kanonicznym już twierdzeniu, stanowiącym frazę otwarcia wielu rozmów i tekstów, których odbiorcami mają być obcokrajowcy. O trudzie związanym z przyswojeniem tego języka i o nie zawsze satysfakcjonujących rezultatach nauki świadczą choćby doświadczenia duńskiej rodziny królewskiej. Przypadek pochodzącego z Francji księcia Henryka, męża królowej Małgorzaty II, od kilkudziesięciu lat mieszkającego w Danii i płynnie (choć jak twierdzą krytycy -niewystarczająco dobrze -ze względu na wymowę) władającego duńszczyzną, pokazuje, jak trudno jest przejść próbę duńskiego szyboletu -być postrzeganym jako (językowo) w pełni akceptowalny użytkownik (por. Ritzau et al., 2009:257). Doświadczenia innych uczących się, w tym autorów artykułu, oraz wielu pokoleń ich studentów, potwierdzają tezę o braku tolerancji wobec obcokrajowców 1 En ondsindet lingvists hikkende drøm. Słowa Janiny Katz, duńskiej pisarki polskożydowskiego pochodzenia.