Od pedagogiki emancypacyjnej do filozofii Marksa, czyli o alfabetyzacji ekonomicznej we Freirowskim elementarzu dla dorosłych A Luta Continua

Abstract

Od pedagogiki emancypacyjnej do filozofii Marksa, czyli o alfabetyzacji ekonomicznej we Freirowskim elementarzu dla dorosłych A Luta Continua streszczenie Zasadniczym celem tego tekstu jest przedstawienie programu alfabetyzacji ekonomicznej zawartego we Freirowskim elementarzu A Luta Continua. Ten zaprojektowany przez Freirego elementarz stosowany był w okresie dekolonizacji Wysp Świętego Tomasza i Książęcej (STP). Akcja alfabetyzacyjna skończyła się spektakularnym sukcesem, gdyż skoncentrowano się na zagadnieniach warunków materialnych codziennej egzystencji osób uczących się. Kwestia socjalna reprezentowana była w dużej części tekstów zawartych w omawianym podręczniku, a ich analiza prowadzi do wniosku, że w programie alfabetyzacji ekonomicznej ważną rolę odgrywa filozofia Marksa. Z filozofią Marksa jest jednak podwójny problem w pedagogice - po pierwsze - ideologiczne uwikłanie pedagogiki w marksizm spowodowało trwającą do dziś "alergię" na filozofię Marksa. Po drugie, także Giroux -mający kluczowy wpływ na dyskurs polskiej pedagogiki krytycznej - dezawuuje marksizm jako teorię paraliżującą działania na rzecz zmiany społecznej. Dlatego też artykuł ten zawiera rozbudowane wprowadzenie, którego przedmiotem jest ulokowanie filozofii wychowania Freirego w dyskursie pedagogiki krytycznej. Druga część artykułu zawiera rekonstrukcję początków stosowania "metody Freirego"; natomiast trzecia -analizę czytanek, które stanowią trzon programu alfabetyzacji ekonomicznej. W konkluzji podkreśla się, że język Freirowskiego podręcznika alfabetyzacji dorosłych jest dostatecznie krytyczny, na miarę projektu krytyki ekonomii politycznej, ale też bardziej pragmatyczny, gdyż bazuje na doświadczeniu osób uczących się bardziej niż nauczającej awangardy. słowa kluczowe: pedagogika krytyczna, pedagogika emancypacyjna, alfabetyzacja ekonomiczna, Paulo Freire, marksizm, dekolonizacja Wprowadzenie Pole problemowe tego artykułu wyznaczone jest kategoriami polityki, ekonomii i edukacji, i jest to przestrzeń teoretyczna, w której lokuje się krytyczny, radykalny i emancypacyjny paradygmat pedagogiki. Punktem wyjścia niech jednak będzie wątpliwość artykułowana przez Maksymiliana Chu-issn 2353/7914