Ocena wartości prognostycznej ekspresji kombinacji wybranych biomarkerów u chorych na raka szyjki macicy leczonych napromienianiem i cisplatyną

Abstract

Centrum Onkologii -Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie, Oddział w Krakowie Praca stanowi część rozprawy habilitacyjnej pod tytułem: Ocena wartości predykcyjnej i prognostycznej ekspresji kombinacji wybranych biomarkerów u chorych na raka szyjki macicy leczonych napromienianiem i cisplatyną. Praca została wykonana w ramach projektu badawczego Nr: N N401 077137.Ocena wartości prognostycznej ekspresji kombinacji wybranych biomarkerów u chorych na raka szyjki macicy leczonych napromienianiem i cisplatyną Małgorzata Klimek Cel pracy. Celem przeprowadzonych badań była ocena prognostycznego znaczenia ekspresji wybranych biomarkerów u chorych na nieoperacyjnego raka szyjki macicy leczonych napromienianiem lub napromienieniem i cisplatyną. Materiał i metody. Przedmiotem retrospektywnej analizy była grupa 186 chorych leczonych w latach 2003-2008. Ocena histologiczna uwzględniła takie parametry, jak: typ histologiczny, obecność atypowych mitoz i indeks mitotyczny. W ocenie ekspresji EGFR, COX-2, Bax, Bcl2, P16, dwóch domen białka P53, Ki-67 i antygenu komórek śródbłonka naczyniowego CD34 wykorzystano metodę immunohistochemiczną. Oceniono także znaczenie ploidii komórek guza oraz frakcji komórek w fazach S i S+G2M, a także odsetka komórek aneuploidalnych w cytofluorymetrze przepływowym. Oceniono wpływ rokowniczy amplifikacji genu EGFR metodą FISH. Ponadto oceniono znaczenie poziomu antygenu SCC po zakończeniu leczenia. Wyniki. Analiza jednocechowa wykazała, że wiek chorych i czas leczenia jako zmienne ciągłe miały wpływ na przeżycia bezobjawowe, ponadto prognostyczne znaczenie miał stopień zaawansowania, a także poziom Hb przed rozpoczęciem leczenia i w trakcie jego trwania.Po przekroczeniu ustalonego punktu odcięcia istotny, niekorzystny wpływ na przeżycia bezobjawowe miały następujące markery: ekspresja Ki-67, indeks mitotyczny, odsetek komórek w fazie S+G2M, odsetek komórek aneuploidalnych oraz obecność atypowych mitoz. Wykazano także niekorzystny wpływ braku normalizacji poziomu SCC-Ag po zakończeniu leczenia. W analizie wieloczynnikowej wzrost ryzyka nawrotu, rozsiewu lub zgonu dotyczył chorych, których guz cechował się gęstością mikronaczyń i ekspresją Ki-67 przekraczającymi ustalone punkty odcięcia oraz u których utrzymywał się po zakończeniu leczenia onkologicznego podwyższony poziom SCC-Ag. Wnioski. 1. Przeprowadzona analiza potwierdziła znaczenie klasycznych czynników prognostycznych: zaawansowania raka szyjki macicy według klasyfikacji FIGO i czasu leczenia, a także wieku. 2. Informacje o gęstości mikronaczyń i ekspresji Ki-67 w guzie pierwotnym przed leczeniem, a także o poziomie SCC-Ag po zakończeniu leczenia onkologicznego są pomocne w ocenie ryzyka wystąpienia niepowodzenia leczenia.