O kaflach z Modliszewic czyli o piecach elity czasów wazowskich

Abstract

IW drugiej po³owie lat 80. ubieg³ego wieku mia³y miejsce dwa wydarzenia, do których chcia³bym nawi¹zaae w tym tekoecie. Pierwsze to opublikowanie w 1987 r. rozprawy Marii D¹browskiej Kae i piece kaowe w Polsce do koñca XVIII wieku, wydanej we Wroc³awiu, dzie³a do dzioe niezast¹pionego i porz¹dkuj¹cego nasz¹ wiedzê o kaach od oeredniowiecza do koñca Rzeczypospolitej Szlacheckiej. Przy wadze wydania i udostêpnienia czytelnikom wzmiankowanej pracy wydarzenie drugie ma wymiar li tylko lokalny. W trakcie prowadzonych, w latach 1986-1987, prac zwi¹zanych z odgruzowaniem dworu w Modliszewicach ko³o Koñskich, w dniu 3 wrzeoenia 1986 r., w pó³nocno-wschodnim naro¿niku du¿ej sali zachodniej dworu, zaobserwowano relikty ci¹gu kominowego, a 25 wrzeoenia tego¿ roku, w tym samym rejonie, relikty fundamentów coko³u du¿ego urz¹dzenia grzewczego. Wykonano je z ceg³y palcówki i ³amanych kamieni, a ca³ooeae posadowiono na podbudowie z ³amanego kamienia na posadzce sali dworu, wykonanej z du¿ych p³yt piaskowca. Wyniesione ponad poziom posadzki gruzowisko zawiera³o nie tylko u³amki cegie³, kamieni oraz przepalonej i rozlasowanej gliny, lecz tak¿e du-¿¹ liczbê destruktów bia³ogranatowych (kobaltowych) polewanych, ale te¿ pozbawionych polewy, kai. Podczas wspomnianych prac zaobserwowano tak¿e, ¿e opisany relikt, który identykowaae nale¿y ze zniszczonym piecem by³ obiektem wtórnie ustawionym w sali, a wiêc nie pochodzi³ z czasów budowy dworu w koñcu XVI w. 1 Nied³ugo po znalezieniu kae pochodz¹ce

Zbiór fragmentów kafli średniowiecznych i nowożytnych z badań zamku w Chęcinach, woj. świętokrzyskie

“…Za ich inspiracjê uznawa³o siê niderlandzkie wyroby fajansowe. Wydaje siê jednak, ¿e istniej¹ przes³anki do korekty chronologii tego typu wyrobów, co wynika równie¿ z wniosków zawartych w artykule Leszka Kajzera 45 . Jest bowiem prawdopodobne, ¿e opisane wy¿ej fragmenty kai chêciñskich pochodz¹ z pieca wzmiankowanego w inwentarzu zamku z 1613 r. ("piec b³êkitny").…”