Nurt krytyczny w metodologii badań marketingu / Critical trend in marketing survey methodology

Abstract

Streszczenie: Artykuł ma charakter metodyczny. Jego celem jest zaprezentowanie wyników rozważań na temat możliwości wykorzystania nurtu krytycznego do badań marketingu. Badania marketingu (w odróżnieniu od badań marketingowych) dotyczą gromadzenia wiedzy o marketingu w celu konstruowania i porządkowania jego teorii. Studia literatury przedmiotu pozwalają stwierdzić, że nurt krytyczny jest jedną z trzech metodologii poznania marketingu, jednak marginalizowaną i wykorzystywaną rzadko, ustępującą miejsce przede wszystkim badaniom w nurcie pozytywistycznym, a także interpretacyjnym. W artykule wykazano, że z punktu widzenia kształtowania paradygmatów i koncepcji teoretycznych marketingu podejście krytyczne, ujęte w ramy ontologiczne, epistemologiczne i metodologiczne, jest szczegól-nie przydatne. Może też ono stanowić istotny element integracji procesu gromadzenia wiedzy o marketingu z badaniami pozytywistycznymi i/lub interpretacyjnymi. Słowa kluczowe: nurt krytyczny, badania krytyczne, metodologia badań, marketing, badanie marketingu. Summary:The main goal of this article is to present the results of deliberations on the use of critical trend to study marketing. Marketing studies (as opposed to marketing research) focus on gathering knowledge about marketing to construct and organize its theory. Literature studies allow to conclude that the critical trend is one of three research methodologies in marketing, but marginalized and rarely used, replaced first of all by mainstream positivist research and interpretation research. From the point of view of development of paradigms and theoretical marketing concepts critical approach, framed in ontological, epistemological and methodological rules is particularly useful. It can also be an element of integration of knowledge gathering about markting with positivist and /or interpretative research.