New methods in diagnostic and therapy Catheter-directed pharmacomechanical thrombolysis for the management of deep vein thrombosis

Abstract

Nowe metody w diagnostyce i terapii/New methods in diagnostic and therapy WstępZakrzepica żył głębokich (ZŻG, ang. deep vein thrombosis) (ryc. 1.), będąca obok zatorowości płucnej (ZP, ang. pulmonary embolism) (ryc. 2.) objawem żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (ŻChZZ, ang. venous thromboembolism), pozostaje poważnym problem współczesnej medycyny.Według definicji ZŻG to powstanie zakrzepu w żyłach pod powięzią głęboką kończyny (w ok. 90% dolnej), ale tradycyjnie określenie to obejmuje również zakrzepicę żył biodrowych oraz żył przeszywających [1]. Biorąc pod uwagę miejsce powstania zakrzepu w układzie żylnym kończyn dolnych, ZŻG można podzielić na dystalną (żył piszczelowych i strzałkowych) oraz proksymalną -stanowiącą więk-sze zagrożenie dla zdrowia i życia, a dotyczącą żyły podkolanowej, udowej i biodrowej. Masywna, ostra zakrzepica żylna obejmująca większość żył odprowadzających krew z kończyny może przyjąć postać bolesnego obrzęku białe-go (ang. phlegmasia alba dolens) lub siniczego (ang. phlegmasia cerulea dolens) [1].Dokładne ustalenie liczby zachorowań na ZŻG jest trudne, ale na podstawie badania VITAE (Venous Thrombo-Embolism Impact Assessment Group in Europe) oszacowano, że w sześciu krajach Unii Europejskiej (ok. 310 mln mieszkań-ców) rocznie stwierdza się ponad 450 tys. przypadków objawowej ZŻG [2]. W Stanach Zjednoczonych na objawową ŻChZZ choruje ponad 600 tys. pacjentów rocznie [3].Ekstrapolując te wyniki na populację mieszkańców Polski, należy założyć, że objawowa ZŻG występuje rocznie u 57 tys. pacjentów [1]. Biorąc pod uwagę starzenie się społeczeństwa oraz fakt, że częstość występowania ZŻG wzrasta wraz z wiekiem chorych, można się spodziewać, że problem ZŻG i jej powikłań będzie narastał.Nierozpoznana proksymalna ZŻG nawet w 1/4 przypadków kończy się zgonem spowodowanym ZP [4]. Włą-czenie w odpowiednim czasie leczenia przeciwzakrzepowego w dużym stopniu redukuje śmiertelność. Niestety, nawet u 50% osób z ZŻG (szczególnie obejmującą żyły biodrowe i udowe) rozwija się późne powikłanie w postaci zespołu pozakrzepowego (ZPZ, ang. postthrombotic syndrome) (ryc. 3.), a u ok. 5% pacjentów nadciśnienie płucne [5][6][7]. Ponadto w niemal 20% przypadków w ciągu 2 lat dochodzi do nawrotu zakrzepicy [8]. Predysponowani do tego są szczególnie pacjenci, u których nie nastąpiło całkowite rozpuszczenie skrzepliny [9]. Następ-stwa ZŻG wiążą się ze znacznym pogorszeniem jakości życia chorych i absencją w pracy, co stanowi obciążenie finansowe dla systemu ubezpieczeń [10].