Namik Kemal'i̇n Vaveyla Şi̇i̇ri̇nde Retori̇k Söylem

Abstract

Öz: Retorik, Antik Yunan'dan beridir insanların kullandığı en eski iletişim yollarından biridir. Sözü etkileyici ve ikna edici bir şekilde kullanmak, retoriğin başlıca amacını oluşturmaktadır. Nitekim güzel ve etkileyici biçimde söylenen söz, hitap edilen kitlenin ikna olmasında önemlidir. Sözünü etkileyici ve güzel kullanmak isteyen konuşmacı; retoriğini ethos, pathos ve logos bileşenleri çerçevesinde oluşturur. Bu unsurlardan logos, konuşmacının kullandığı mantıksal argümanları esas alır. Böylece delil kullanmak suretiyle konuşma inandırıcılık kazanır. Pathos, dinleyicilerin duygularına hitap eder ve onları duygusal açıdan etkilemeye çalışır. Huy, mizaç, ahlak anlamına gelen ethos ise konuşmacının karakterini ifade eder. Dinleyicinin konuşmacıya duyduğu güven, konuşmanın etkileyiciliğinde önemli bir yere sahiptir. Bu çalışmada, modern Türk şiirinin ethos çizgisinde yer alan Namık Kemal'in karakterinden hareketle Vâveylâ şiirinin retorik analizi yapılacak, retoriğin muhatap kitle üzerindeki etkisi ethos bağlamında ele alınacaktır.