Muhasebe Meslek Mensuplarında Hile Bilincinin Araştırılması: Sivas İli Örneği Investigation of Fraud Awareness in Accounting Professionals: The Case of Sivas

Abstract

Muhasebe hilelerinin gerçeği yansıtmayan bilgiler içermesi, muhasebe bilgi kullanıcılarını yanıltarak çeşitli olumsuzluklar oluşturmaktadır. Bu olumsuzlukların önüne geçmek ve ekonomik etkinliği artırmak önemli görülmektedir. Muhasebede hileye yol açan eğilimlerin doğru bir şekilde tespiti ile yapılacak hileli faaliyetlerin önlenmesine yönelik yaptırım gücü oluşturulabilir. Bu çalışmanın amacı, Sivas’ta faaliyet gösteren muhasebe meslek mensuplarının hile bilincine yönelik görüş ve tutumlarını belirlemektir. Çalışma kapsamında veri toplamı aracı olarak kullanılan anket formu Sivas’ta faaliyet gösteren 99 muhasebe meslek mensubuna uygulanmıştır. Elde edilen verilerin analizi sürecinde betimsel istatistiklerle birlikte ilişkisel istatistiklerden yararlanılmıştır. Betimsel verilerin yorumlanmasında yüzde, frekans, standart sapma ve ortalama değerleri kullanılmıştır. Elde edilen toplam puanların cinsiyet yönünden 2 düzeyli değişkenin farklılık gösterip göstermediğini belirlemek istenmiştir. Elde edilen puanlar normal dağılıma uymadığı için (p:0,001) cinsiyet non-parametrik test olan Mann-Whitney U testi uygulanmıştır. Diğer değişkenler için Kruskall- Wallis testi kullanılmıştır. Analiz sonuçlarının değerlendirilmesi ile de muhasebe meslek mensuplarının hileye yönelik algıları tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmanın başlıca bulgularına göre, katılımcı meslek mensuplarının çoğunun kişisel özellikleri arasında etik değerlere önem vermedikleri, yine çoğunun muhasebe eğitimi alırken hile bilincinin oluşturulmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca, katılımcıların çoğu (%85,9) Sivas’taki işletmeler için hilenin bir sorun oluşturmadığını düşünmektedirler. Bu sonuçta, işletmelerin hileyi önemli bir araç olarak görmedikleri yönünde fikir oluşturmaktadır.