Motivationale Aspekte von schulischen Besuchen in naturwissenschaftlich-technischen Museen

Abstract

Zusammenfassung: Museen und Science Center, deren Ziel u. a. die Förderung von Interessen für die präsentierten Inhalte ist, erfreuen sich als Ergänzung schulischen Unterrichts großer Beliebtheit. Insbesondere in Hinblick auf den naturwissenschaftlichen Bereich stellt sich die Frage, inwieweit deren Nutzung tatsächlich zur Motivationsförderung beitragen kann. Ausgehend vom Konzept des situationalen Interesses wurden anhand von zwei Studien die Ziele und die Gestaltung schulischer Museumsbesuche durch die Lehrkraft sowie die Vorhersagekraft der Besuchsgestaltung, der wahrgenommenen Unterstützung der basic needs und der wahrgenommenen inhaltlichen Relevanz für das situationale Interesse der Schüler/innen untersucht. Dazu wurde eine postalische Befragung mit 227 Lehrkräften naturwissenschaftlicher Fächer u. a. zu Zielsetzungen und Gestaltungsaspekten schulischer Museums-und Science Centerbesuche durchgeführt und 344 Schüler/innen der 7. und 8. Jahrgangsstufe (14 Klassen) hinsichtlich ihres situationalen Interesses während des Besuchs und Aspekten der Besuchsgestaltung im Anschluss an einen Museums-/Science Centerbesuch schriftlich befragt. Die Ergebnisse deuten auf die hohe Relevanz motivationaler Aspekte bei der Nutzung dieser Lernumgebungen hin.Abstract: Museums are very popular for school excursions. One of their most important aims is to foster the visitors' interest for the presented topics. Especially with regard to natural science, it is important to question to what extent this learning environment can indeed foster students' learning motivation. The research presented here is based on the concept of situational interest. In two studies, the goals and the design of school museum visits as well as the impact of the design, the perceived support of basic needs, and the perceived content relevance for students' situational interest were investigated. For this purpose a postal survey of 227 teachers of natural science was conducted on their goals and design of school visits to museums. Furthermore, 344 pupils of grades 7 and 8 (14 classes) were surveyed in a written questionnaire regarding their situational interest during the visit and on aspects of the design of the visit. The results show the high relevance of motivational aspects for the use of museums as learning environments.

Does Touching Real Objects Affect Learning?

“…Therefore, the present study used a multi-criteria approach to investigate the influence of haptic exploration of real objects on learning experience and learning outcomes. A museum context was chosen because it is characterized by the self-determination and the intrinsic motivation of learners and is thus particularly useful for the investigation of motivational and cognitive learning effects (Lewalter and Geyer 2009;Schwan et al 2014). As part of a larger project on the presentation of conflicting issues in exhibitions, we set up an experimental exhibition on the topic "animal husbandry, breeding, and welfare" which consisted of two showrooms.…”

“…In addition to direct observation or measuring the duration of stay, questionnaires can be used to measure attention catch and attention hold (Lewalter and Geyer 2009). Accordingly, three indicators were collected in our study: the duration of stay, the number of objects inspected in the first showroom (posters in the second showroom), and a German scale on situational interest (Lewalter and Geyer 2009). In the model of Hidi and Renninger (2006), situational interest constitutes a first step in the development of interest by becoming spontaneously attracted to certain content.…”

The Effect of Physics Education Based on Out-of-School Learning Activities and Critical Thinking on Students’ Attitudes

“…İnformal ortamların formal eğitim için kullanılmasının gerekliliği ile ilgili düşünceler gelişmekte ancak, informal ortamlarda okul dışı öğrenme etkinliklerinin uygulama zorlukları, araştırmalarda bu etkinliklerin gerçekleştirildiği informal ortamların sayısını sınırlamaktadır. Okul dışı bilimsel etkinliklerle ilgili bilim merkezlerinde yürütülen çalışmalar incelendiğinde, yapılan etkinliklerin öğrencilerin derse yönelik tutumlarına, motivasyonlarına ve dersteki başarılarına etkilerinin araştırıldığı söylenebilir (Bozdoğan, 2007;Knapp, 2000;Lewalter ve Geyer, 2009;Salmi, 1993;Şentürk, 2009). …”

“…Elde edilen sonuçlar, öğrencilerin fiziğe yönelik tutumlarını değiştirmede, okul dışı öğrenme etkinliklerin önemini ortaya koymaktadır. Sonuçlar, okul dışı öğrenme ile ilgili Bozdoğan (2007), Knapp (2000), Lewalter ve Geyer (2009), Şentürk ve Özdemir (2014 tarafından gerçekleştirilen çalışmalardan elde edilen sonuçlarla uyumludur. Bozdoğan (2007), çalışmasında Feza Gürsey Bilim Merkezi ve Enerji Parkı'nda yer alan araç gereçlerin ve etkinliklerin öğrencilerin fen konularına karşı ilgilerini ve akademik başarılarını geliştirmede ve devamının sağlanmasında önemli bir etkiye sahip olduğu sonucuna ulaşmıştır.…”

“…Diğer taraftan araştırmada, öğrencilerin konu hakkında daha fazla bilgi edinmek istediklerine yönelik olumlu tutum geliştirdikleri sonucu elde edilmiştir. Lewalter ve Geyer (2009) tarafından yapılan bir araştırmada, müzelerin öğrenme ortamı olarak kullanılmasının yüksek düzeyde motivasyon sağladığı ortaya koyulmaktadır. Şentürk ve Özdemir (2014), ODTÜ Bilim Merkezi'nin 11-14 yaş aralığında 6. sınıfta eğitim gören öğrencilerin bilime yönelik tutumları üzerindeki etkisini inceledikleri çalışmaları, bilim merkezlerinin öğrencilerin bilime yönelik tutumlarını arttırmada oldukça etkili bir yol olduğunu göstermektedir.…”