ÖZET
Kronik obstrüktif akciğer hastalığında mortalite ve mortaliteyi etkileyen faktörler Giriş: Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) dünyadaki önde gelen mortalite ve morbidite nedenlerinden birisidir. Araştırmalarda mortalite oranlarının %15-54 arasında değiştiği görülmektedir. Ülkemizde KOAH'ta mortalite ve mortaliteyle ilişkili faktörleri değerlendiren sınırlı sayıda çalışma bulunmaktadır. Araştırmamızın amacı kliniğimizde izlenen KOAH'lı hastalarda, mortalite oranını saptamak ve mortaliteyi etkileyen faktörleri araştırmaktır.
Hastalar ve
GİRİŞKronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) dünyadaki önde gelen mortalite ve morbidite nedenlerinden birisidir. Solunum sisteminden kaynaklanan ölüm nedenlerinin büyük bölümünden sorumludur. Avrupa Birliğindeki üçüncü en büyük ölüm nedenidir (1-3). Ülkemizde yapı-lan kısıtlı sayıdaki çalışmada 40 yaş üstü grupta KOAH prevalansının %9-19 arasında olduğu saptanmıştır (4,5).Mortalite, belli bir zaman periyodunda gerçekleşen bir hastalığa veya tüm nedenlere bağlı ölüm oranını tanım-lar. KOAH'lı hastalarda mortaliteyi öngörmede yararlılı-ğı araştırılan başlıca parametreler; spirometrik parametreler (özellikle FEV 1 ), yaş, beden kitle indeksi (BKİ), BODE indeksi, komorbid hastalık varlığı, St. George solunum anketi (SGRQ), "Medical Outcomes Study Short Form 36-item Health Survey (SF-36)" fiziksel komponent skorları ve altı dakika yürüme testidir (1,6,7). KO-AH'lı olgularda yaş, cinsiyet, sigaraya başlama yaşı, sigara içme süresi, sigara kullanımının devam edip etmemesi, FEV 1 ve PEF değerleri, inspiratuar kapasite, egzersiz kapasitesi, dispne skoru, kilo kaybı, BKİ, arteryel hipoksemi, hiperkapni, alevlenme sıklığı ve komorbid hastalık varlığı (özellikle kardiyovasküler hastalıklar) prognozu etkileyen başlıca faktörlerdir (1,7-9).KOAH olgularında, mortaliteyi belirlemek amacıyla yapılmış araştırmalar genellikle ileri evre KOAH olguları üzerine yapılmış araştırmalardır. Ülkemizde KOAH'ta mortalite oranını, mortalite üzerine etkili olan faktörle-ri, mortaliteyi etkileyebilecek parametreleri ve mortalite nedenlerini belirlemeye yönelik sınırlı sayıda çalışma bulunmaktadır (10-14). Bu nedenle kliniğimizde tanısı konularak izleme alınan KOAH'lı hastalarda, mortalite oranını saptamak ve mortaliteyi etkileyen faktörleri araştırmak amacıyla araştırma yapılmıştır. b. Olguların demografik verilerini, sigara içme durumlarını, sigara içme sürelerini, sigaraya başlama yaşları-nı, eğitim durumlarını, komorbid hastalık varlığını, solunumsal semptomlarını ve MMRC dispne skalasını içe-ren anket uygulandı.
HASTALAR ve METOD Çalışma Popülasyonuc. Spirometrik ölçümlerin tümü eğitimli ve deneyimli tek bir teknisyen tarafından yapıldı. İlk ölçüm sonrasın-da olgulara 200 µg salbutamol, spacer aracılığıyla inhale ettirildi. Yapılan iki spirometrik test arasında FEV 1 değerinde, 200 mL ve %12'lik artış saptanan olgularda reversibilite testi pozitif kabul edildi. Spirometrik öl-çümler, "SensorMedics Vmax22 0.6-2B versiyon spirometre" cihazıyla ATS kriterlerine uygun olarak yapıldı. Beklenen değ...