Model integrisane forenzičke istrage poslovnih prevara

Abstract

Apstrakt -Isticanje novog polja forenzike, forenzičkog računovodstva, je prouzrokovano brzim promjena u elektronskom poslovnom okruženju te naglim porastom broja poslovnih prevara. Iako prevare možemo naći u mnogim oblicima, najčešće se svode na krađu sredstava i informacija ili zloupotrebu nečije imovine u obliku informacija. U današnjem svijetu, računovođe mogu najviše pomoći u istrazi korporativnih, ili bolje rečeno finansijskih prevara, koje danas preovladavaju u digitalnom okruženju. U ovom radu, autori su predložili model integrisane forenzičke istrage poslovnih prevara koji predstavlja spoj računovodstvenog, revizorskog i digitalnog istražnog postupka. No, prije nego što ovaj pristup može biti propisno verifikovan, potrebno je izvršiti dodatna ispitivanja.Ključne riječi -prevare, finansijske prevare, forenzičko računovodstvo, digitalna forenzička analiza Abstract -A new field of forensic accounting has emerged as current practices have been changed in electronic business environment and rapidly increasing fraudulent activities. Although fraud is taking many forms, it is usually found as theft of funds and information or misuse of someone's information assets. In today's world, accountants are the most helpful people to investigate corporate, or should we say financial frauds, which prevail in digital environment these days. In this paper, the authors proposed a model of integrated forensic investigation as a combination of accounting, auditing and digital forensic investigative process. Before this approach can be properly validated some future work needs to be done, too.Keywords -fraud, financial fraud, forensic accounting, digital forensic analysis I. UVOD Savremeno doba digitalizacije podataka i modernizacija poslovnih procesa doveli su do stvaranja novih mogućnosti za počinioce finansijskih prevara, ali i za njihove istražitelje. Na mnogo načina se promijenio proces sprovođenja istrage, metode koje interni revizori koriste za planiranje i obavljanje posla, kao i pristupi koje koriste eksterni revizori da procijene rizik i izvrše reviziju. U isto vrijeme, javlja se i potreba za primjenom digitalnih forenzičkih alata u istrazi i obezbjeđivanju dokaza o kriminalnim radnjama u finansijskim izvještajima vršenih putem prikupljanja i obrade dokaza pohranjenih na računaru ili drugom nosiocu digitalnih podataka, a koje mogu biti vezan za određenu vrstu protivzakonitih aktivnosti.Generalno posmatrano, prevare obuhvataju širok spektar ilegalnih aktivnosti jer se, za razliku od grešaka, sastoje u osmišljenom i namjernom pripremanju dokumenata, činjenica, informacija i situacija da bi se stvorili preduslovi da se neko na bazi pogrešnog predstavljanja činjenica u osmišljenim situacijama i okolnostima, podstakne da povjeruje u neistinu i u skladu sa njom da se ponaša i prema tome, trpi gubitak ili štetu [18]. Krađa sredstava ili informacija ili zloupotreba nečije imovine koja može dovesti do gubitka novca, povjerenja i/ili ugleda klijenta na tržištu su njeni najčešći oblici. Prevare se, najčešće, pojavljuju kao fina...