Mobi̇l Sağlik Uygulamalarinin Güvenli̇ği̇ne İli̇şki̇n Haberler Araciliğiyla Yaşanan Eti̇k Sorunlarin Değerlendi̇ri̇lmesi̇

Abstract

Mobil sağlık uygulamaları, ihtiyaç duyulan bilgiye erişimi kolaylaştıran ve söz konusu verilerin kayıt altına alınmasına imkân veren, hasta izleme cihazları, mobil telefonlar ve daha kompleks cihazları içeren sağlık uygulamalarıdır. Çalışmanın amacı, henüz yeni olan mobil sağlık uygulamalarının yol açtığı etik sorunları tespit etmek ve bu noktada öneriler geliştirebilmektir. Çalışmanın problemi ise verilerin toplanması ve ilgililere iletilmesinde mahrem bilgilerin hastaların rıza göstermeyeceği şekilde depolanıp erişime açık hale getirilerek etik sorunların ortaya çıkmasıdır. Çalışmada nitel bir yöntem olan doküman incelemesi kapsamında pasif analiz de denilen ikincil veri araştırması yapılmış ve veri toplama aracı olarak internet haberleri ele alınmıştır. Çalışma kapsamında incelenen haber metinlerinde 4 ana tema tespit edilmiş ve mahremiyet anlamında zayıf olan mobil sağlık uygulamalarının birçok etik soruna yol açabileceği anlaşılmıştır. Çalışma sonunda hastadan alınan tıbbi bilgilerin hasta mahremiyetini ihlal edecek şekilde kullanıma açık olduğu ve kullanılan sistemlerin bu bilgileri korumada yetersiz kaldığı, dijital ortamların veri saklamada yetersiz olduğu, mobil cihazların saldırılara açık olduğu gibi bulgulara ulaşılmıştır.

Cyber Security: Are Healty Services Reliable?

“…Siber suçluların hedefi olan sağlık sektöründeki diğer bir tehlike ise hastalar için hayati önem taşıyan akıllı tıbbi cihazlardır (23) . Tıbbi cihazlar giderek veri yönetimi cihazlarına kablosuz olarak bağlanmaktadır (24) .…”

“…Bu tür cihazlar ayrıca hastaya iletilmek üzere olan verileri veya komutları içerebilir. Bu cihazlar ayrıca teşhis için (örneğin, manyetik rezonans, bilgisayarlı tomografi, pozitron emisyon tomografi veya ultrason görüntüleme ekipmanı ve yoğun bakım ünite monitörler) veya tedavi için (örneğin, infüzyon pompaları, ventilatörler ve sağlık tesislerinde bulunan tıbbi lazerler) büyük taşınabilir olmayan cihazlar ya da insülin pompası gibi akıllı cihazlar olabilir (23,25) . (23) .…”