Metaphorical Perceptions of Prospective Teachers Towards the Concept of Environmental Sensitivity

Abstract

ÖZ 21. yüzyıldaki bilimsel ve teknolojik gelişmeler beraberinde birçok yeniliği ve kolaylığı getirmiş olmasına rağmen insanlar için birtakım olumsuzlukları da getirmektedir. Sanayileşmenin hızlanması, tüketim ve üretimin artması doğal olarak çevresel atıkların ve çevre kirliliğinin de artmasına neden olmaktadır. Bu noktada doğanın korunması ve sürdürülebilirliğin sağlanabilmesi amacıyla çevre duyarlılığı (hassasiyeti) konusuna önem verilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada çevre duyarlılığı kavramına yönelik olarak öğretmen adaylarının metaforik algıları belirlenmiştir. Araştırma sürecinde nitel araştırma yaklaşımlarından olgu bilim (fenomenoloji) deseni kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini fen bilgisi, sosyal bilgiler ve sınıf öğretmenliği bölümünde okuyan 217 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplanırken öğretmen adaylarının "Çevre duyarlılığı…….gibidir/benzer. Çünkü….." cümlesini tamamlamaları istenilmiştir. Araştırma sonuçları incelendiğinde öğretmen adaylarının 7 alt kategoride 104 farklı metafor geliştirdiği belirlenmiştir. Bunlar arasında temiz ev, geleceği düşünmek, hayatı önemsemek, ayna, bilinçli davranmak ve duyarlı olmak en sık kullanılan metaforlar olmuştur. Kişilik özellikleri ve davranış unsuru kategorisi ise en çok metaforun oluşturulduğu kategori olarak belirlenmiştir.

Li̇se Öğrenci̇leri̇ni̇n Covi̇d-19, Yüz Yüze Eği̇ti̇m Ve Uzaktan Eği̇ti̇m Algilari

“…Bu çalışmada lise öğrencilerinin iç dünyası ve bilinç yapıları (Mayring, 2011) hakkında fikir edinmek için metafor çalışması yapılmıştır (Bozkurt, 2020). Covid-19, yüz yüze eğitim ve uzaktan eğitim kavramları ile ilgili benzettikleri metaforları tespit etmek (Yanarateş & Yılmaz, 2020) için metafor çalışması yapılmıştır.…”

Fen Bi̇li̇mleri̇ Öğretmenleri̇ni̇n Covi̇d-19 Pandemi̇ Süreci̇nde "Vi̇rüs" Kavramina Yönel

“…Olgu bilim araştırmalarında verilerin toplanması aşamasında görüşmeler, gözlem veya doküman analizleri genellikle tercih ediliyor olsa da bireylerin kavramlar hakkındaki algılarını ve bakış açılarını ortaya çıkarmak amacıyla metafor çalışmaları kullanılabilir (Yıldırım & Şimşek, 2016). Metafor çalışmalarında neden ve nasıl sorularına yönelik cevaplar bulunmaya çalışılarak bireylerin kavramları benzettikleri metaforlar tespit edilir (Yanarateş & Yılmaz, 2020). Bu araştırmada da fen bilimleri öğretmenlerinin Covid-19 pandemi sürecinde virüs kavramına yönelik metaforik algılarını tespit etmek amacıyla nitel araştırma yöntemlerinden fenomonolojik desen kullanılmıştır.…”

“…Literatür incelendiğinde "okul, çevre duyarlılığı, adalet, su kirliliği, demokrasi, teknoloji, fen, fen ve teknoloji öğretmeni" gibi kavramlara ilişkin metaforların incelendiği tespit edilmiştir (Afacan, 2011;İbret, Recepoğlu & Karasu Avcı, 2018;İnel, Urhan & Ünal, 2018;Korkmaz & Ünsal, 2016;Nalçacı & Bektaş, 2012;Yanarateş & Yılmaz, 2020). Alan yazın incelendiğinde doğrudan fen bilimleri öğretmenlerinin Covid-19 pandemi sürecinde virüs kavramına yönelik metaforik algılarının analiz yoluyla incelenmesini içeren bir araştırmaya rastlanmamıştır ve bu alandaki eksikliği gidermeye ihtiyaç duyulmuştur.…”

Ekolojik Okuryazarlık, Çevre Eğitimi ve Sürdürülebilir Gelişme Odaklı Eğitim Anlayışı Bağlamında Çevre Temasının Hayat Bilgisi Dersi Programındaki Yerinin İncelenmesi

“…Çevre ve çevre eğitimi ile ilgili yapılan çalışmalar incelendiğinde ise; çevre kavramı ile ilgili çizimler-algılar (Pınar ve Yakışan, 2017; Atabek-Yiğit, Balkan-Kıyıcı ve Yavuz-Topaloğlu, 2019), çevre ile ilgili ilkokul-ortaokul-öğretmen adaylarına yönelik metafor çalışmaları (Çakmak, 2018;Aydın,2013;Özcan, Mertol ve Yılmaz,2020;Akgün, Duruk ve Gülmez-Güngörmez,2016;Doğan, 2017;Yanarateş ve Yılmaz, 2020;Kızılay, 2020), çevre eğitimi (Bahar, Erdaş ve Özel,2013;Gülersoy vd.,2020;Bahar ve Kiras,2017;Kahyaoğlu,2016;Erkol ve Erbasan,2018;Öztürk ve Zayimoğlu-Öztürk,2015)çevre okuryazarlığı (Öz-Aydın, Ekersoy ve Özkan,2022; Özyürek vd., 2019), çevre bilinci-duyarlılığı-tutum-davranış düzeyleri (Uzun,2021;Kiper, Korkut ve Üstün-Topal ,2017;Erbasan ve Erkol, 2020) ve araştırmaya konu olan çevre kavramının programda nasıl yer aldığına dair araştırmalar (Demir ve Yalçın,2014;Gülersoy vd.,2020;Akınoğlu ve Sarı,2009) yer almaktadır.…”