Mental Health Centers. Preliminary evaluation of the pilot program implementation process

Abstract

Cel pracyCelem zaprezentowanych badań jest charakterystyka działających centrów zdrowia psychicznego oraz wstępna ocena procesu wdrażania modelu pilotażowego w obszarze opieki psychiatrycznej w Polsce.MetodaW badaniu wykorzystano polską wersję niemieckiej ankiety, która obejmuje cztery obszary: Podstawowe warunki projektu modelowego/pilotażu; Charakterystyka struktury organizacyjnej podmiotu leczniczego; Charakterystyka statystyczna świadczonych usług; Szczególne cechy systemu opieki psychiatrycznej w regionach modelowych/pilotażowych centrach zdrowia psychicznego.WynikiAnkietę wypełniło 19 z 27 centrów zdrowia psychicznego. Centra dysponują 428 miejscami w oddziałach dziennych i 1 971 łóżkami w oddziałach stacjonarnych. Większość centrów (15 z 19) współpracuje z podwykonawcami i wszystkie są finansowane ze środków publicznych. W odniesieniu do struktury organizacyjnej, to 8 centrów zostało założonych przez szpital psychiatryczny, a 11 centrów przy oddziałach psychiatrycznych szpitali wielospecjalistycznych. Usługi medyczne świadczone w centrach obejmują głównie psychiatrię i psychoterapię. W 2019 roku centra udzieliły usług medycznych łącznie 65 614 pacjentom. 8 432 pacjentów korzystało z co najmniej trzech form leczenia.WnioskiPierwszy pełen rok funkcjonowania CZP w pilotażu wskazuje na spodziewany kierunek zmian w opiece psychiatrycznej - osiągnięcie znacznego poziomu wdrożenia standardów opieki środowiskowej. W celu weryfikacji tego kierunku badania wymagają powtórzenia. Ograniczeniem przeprowadzonych badań był brak odpowiedzi na ankietę z 30% CZP. W przyszłości należy dążyć do co najmniej 90% wypełnionych ankiet.

Editorial

“…W kolejny rok wkraczamy z nadzieją na kontynuację reformy systemu psychiatrycznej opieki zdrowotnej. W okresie wdrażania programu pilotażowego wzrosła liczba poradni zdrowia psychicznego, zespołów leczenia środowiskowego (ZLŚ), oddziałów psychiatrycznych przy szpitalach ogólnych i oddziałów dziennych oraz powstały środowiskowe placówki oparcia społecznego dla chorych psychicznie w ramach pomocy społecznej [1] Jak pisali Anczewska i wsp., wciąż jednak istnieją problemy i bariery obejmujące różne obszary lecznictwa psychiatrycznego: system organizacji i finansowania opieki zdrowotnej, legislację i politykę, a także świadomość społeczną i aksjologię. W tym kontekście kwantyfikacja psychiatrycznych usług zdrowotnych świadczonych na rzecz osób chorujących oraz ich analiza w perspektywie kilkuletniej może pomóc wskazać te elementy opieki psychiatrycznej, które wymagają dalszej reorganizacji [2].…”