Measuring the Performance of Online Shopping Platforms in the Covid-19 Pandemic: AHP-MAIRCA Model

Abstract

İnternetin keşfedilmesiyle birlikte insanların yaşam tarzlarında ve alışkanlıklarında önemli ölçüde değişimler meydana gelmiştir. İnternetle birlikte işletmeler satışlarını internet üzerinden yapma eğilimine girmiş ve insanlar giderek daha fazla ihtiyacını internet üzerinden karşılamaya başlamışlardır. 2019 yılında ortaya çıkan Covid-19 ile internet tüketicilerin hayatında daha da önemli bir yere sahip olmaya başlamıştır. Tüketiciler hastalık korkusuyla ihtiyaçlarını sanal alışveriş platformları üzerinden gidermeye yönelmişlerdir. Bu çerçevede bu çalışmada beş ana kriter ve bunlara ilişkin yirmi üç alt kriter doğrultusunda sanal alışveriş platformlarının salgın dönemindeki performansları AHP ve MAIRCA bütünleşik modeliyle analiz edilmiştir. Bu bağlamda AHP yöntemiyle kriterlerin önem ağırlıkları tespit edilmiştir. MAIRCA yöntemi ise sanal alışveriş sitelerinin sıralanması amacıyla kullanılmıştır AHP sonuçları sırasıyla "uygun fiyat", "karantina süreci" ve "enfekte olma korkusu" kriterlerinin sanal alışveriş platformlarının performanslarının en önemli belirleyicileri olduğunu göstermiştir. Ayrıca Trendyol, en başarılı alışveriş sitesi olarak belirlenmiştir. Bu çalışma sanal alışveriş platformları için salgın dönemindeki kendi performans değerlendirmelerinde kullanabilecekleri bir kılavuz niteliğinde olabilir.

Soluti̇on of the Suppli̇er Selecti̇on Problem Wi̇th the Ahp-Based Mairca Method

“…AHP yöntemini ele alarak probleme çözüm arayan çok sayıda çalışmanın literatürde olduğu, MAIRCA yöntemi ile tedarikçi seçim problemini ele alan çalışmaların ise yok denecek kadar az olduğu yapılan literatür taramasından görülmektedir. Diğer taraftan AHP yöntemi ile MAIRCA yöntemlerinin bütünleşik olarak kullanıldığı çalışmanın çok az olduğu ulusal (Erdaş ve Ecer, 2022) ve uluslararası (Boral vd., 2020;Mestanza ve Bakhat, 2021) literatür taramasında ortaya çıkmıştır. Erdaş ve Ecer (2022) sanal alışveriş platformlarının salgın dönemindeki performanslarının ölçülmesinde AHP ve MAIRCA yöntemlerini bütünleşik olarak ele almışlardır.…”