Materiały do rozmieszczenia porostów i grzybów naporostowych Polski, 3

Abstract

W publikacji przedstawiono nowe stanowiska 49 gatunków porostów oraz 11 grzybów naporostowych (te ostatnie oznaczono gwiazdką), które są zagrożone w Polsce lub rzadkie w kraju lub regionie. Poza wykazem stanowisk, przy każdym z gatunków zamieszczono dane na temat ich cech diagnostycznych oraz rozmieszczenia w Polsce. W zamieszczonych wykazach stanowisk, obok współrzędnych geograficznych, podano kwadraty siatki ATPOL, zmodyfikowanej na potrzeby <i>Atlasu rozmieszczenia geograficznego porostów w Polsce</i> (wydawnictwo Instytutu Botaniki im. W. Szafera PAN, 1993) przez S. Cieślińskiego i W. Fałtynowicza.

Materials for the distribution of lichens and lichenicolous fungi in Poland, 4

“…Opracowanie: V. Darmostuk Uwagi: grzyb ten pasożytuje na Phaeophyscia orbicularis (Neck.) Moberg; owocniki czarne, wyrastające z plechy gospodarza poprzez rozerwanie kory górnej; epihymenium oliwkowobrunatne; hymenium bezbarwne; hypotecjum bezbarwne lub blado czerwone; zarodniki bezbarwne, dwukomórkowe, nieznacznie przewężone przy przegrodzie, 12-14 × 4-6 μm (Cannon et al, 2020;Kossowska et al, 2022a;Szczepańska et al, 2023).…”

“…Opracowanie: V. Darmostuk Uwagi: grzyb naporostowy rosnący na Phaeophyscia orbicularis, wytwarzający galasy na plesze gospodarza; galasy regularne, nieznacznie wypukłe, koloru plechy gospodarza lub nieco ciemniejsze, zawierające szereg perytecjów grzyba; perytecja okrągłe lub gruszkowate, 180-240 μm średnicy, z licznymi kropelkami tłuszczu we wszystkich częściach; worki (9-)10-50-70 × 9-14 μm, z ośmioma zarodnikami; zarodniki bezbarwne, dwukomórkowe, bez otoczki, 15-18 × 5-7 μm (Szczepańska et al, 2023).…”

“…Lobaria pulmonaria jest gatunkiem zaliczanym do wskaźników niżowych lasów puszczańskich (Czyżewska & Cieśliński, 2003;Motiejūnaitė et al, 2004), które są wrażliwe na zaburzenia antropogeniczne oraz wymagają zachowania ekologicznej ciągłości lasu (Cieśliński et al, 1996;Gauslaa, 1985;Rose, 1988). Najwięcej stanowisk L. pulmonaria wykazano w dobrze zachowanych kompleksach leśnych ze znaczącym udziałem drzew liściastych -Puszczy Białowieskiej, Puszczy Boreckiej i Bieszczadów Zachodnich (Golubkov et al, 2011;Kościelniak, 2013;Kościelniak & Betleja, 2015; (Szczepańska et al, 2023).…”

“…Podczas badań prowadzonych przez Cieślińskiego (2003) stwierdzono sześć stanowisk M. terebrata w Puszczy Knyszyńskiej i tyle samo w Puszczy Augustowskiej. W trakcie badań prowadzonych w ostatnich latach stwierdzono siedem kolejnych stanowisk gatunku w Puszczy Augustowskiej oraz sześć stanowisk w Puszczy Knyszyńskiej (Szczepańska et al, 2023).…”

“…publikacjach: Cannon et al, 2023a;Ossowska, 2021;ell & Moberg, 2011), stosunkowo łatwe do obserwacji (Rycina 4). Częściej jednak tworzy plechy mniejsze, zmieszane z innymi gatunkami z rodzaju Parmelia Ach., co utrudnia Parmelia submontana podlega w Polsce ścisłej ochronie gatunkowej (Rozporządzenie Ministra Środowiska, 2014); mimo pojawiających się doniesień o nowych stanowiskach tego porostu (Kossowska et al, 2022a;Kukwa et al, 2021;Szczepańska et al, 2023) pozostaje gatunkiem rzadkim i narażonym na wymarcie -kategoria VU (Cieśliński et al, 2006). Do głównych zagrożeń należy zaliczyć zanieczyszczenia atmosferyczne, zmiany mikroklimatyczne na siedliskach (obniżenie wilgotności powietrza) oraz zanik odpowiednich substratów, takich jak kora starych drzew liściastych, rosnących zarówno w lasach, jak i poza nimi.…”