Mag ‘slegs blankes!’ hier aanbid?

Abstract

IN L EroiN GDie m aatreëls wat die bywoning van sekere eredienste in die Nederduitsch H er vormde Kerk deur 'n bepaalde kategorie mense beperk of belet reflekteer 'n tydperk en 'n maatskaplike orde waarin daar streng onderskei is tussen groepe en kategorieë mense. Hierdie onderskeid is nie net op kerklike vlak getref nie, maar is op alle terreine van die samelewing gehandhaaf (vgl Pont [1969]:203-204; 1978a: 331;Oberholzer [1969]:219-220). Dit was 'n sosiale onderskeid wat gebaseer is op die waarneming van verskille op fisiese, kulturele, intellektueie en geestelike gebied tussen die eie groep en die vreemde groep(e). Later het hierdie sosiale onderskeid -wat aanvanklik natuurlike sosiale verkeer was -neerslag gevind in maatreëls en wette, beide staatsregtelik én kerkliki. Nog later het hierdie groepsmatige denke 'n bepalende invloed uitgeoefen op die Kerk se siening van homself as volkskerk, en op die Kerk se formulering van die wyse waarop hy sy sendingtaak wil verrig onder daardie mense van wie hy hom so onderskei het.2. fflSTORIESE OORSIG Om die plek en die probleem van die maatreëls oor erediensbywoning te kan verstaan, is dit nodig om 'n historiese oorsig te gee van die oorsprong, interpretasie en gebruik van hierdie maatreels in die Kerk. Die onderskeid wat in die stukke van die kerk getref word tussen die bywoning van eredienste en lidmaatskap van die kerk, ISSN 0259 «M22 = U T S 5 0 / 3 ( 1 9 9 4 ) 713