Madencinin acısına bakmak: Ulusal basında soma maden “facia”sının haberleştirilmesi

Abstract

Bu çalışmada, Türkiye"de ana akım ulusal basının Soma Maden "faciası"nı nasıl haberleştirdiği incelenmiştir. Çalışma kapsamında dönemin en çok satan beş ulusal gazetesinde (Zaman, Posta, Hürriyet, Sözcü, Sabah) "facia"nın yaşandığı günün ardından bir hafta boyunca (14-21 Mayıs 2014) olaylarla ilgili haberler taranmıştır. Haberler öncelikle niteliksel içerik analiziyle temalarına ayrıştırılarak incelenmiş daha sonra haberlerde öne çıkan söylemsel stratejilere odaklanılmıştır. Çalışmada farklı politik konumlanış ve yayıncılık anlayışlarına rağmen, ulusal basının maden "faciası"nı meselenin toplumsal, ekonomik ve politik arka planını görmezden gelerek haberleştirdiği ve bunu genelleştirme, dramatikleştirme ve kişiselleştirme söylemsel stratejileri aracılığıyla yaptığı sonucuna ulaşılmıştır. Basın madencilerin ve yakınlarının acılarını genelleştirerek yaşananlardan ulusal bir yas anlatısı kurmuş; madencilerin ve yakınlarının acılarını merkeze alarak konuyu dramatikleştirmiş ve facianın sorumluluğunu yapısal ilişkiler yerine kişilere yüklemiştir. Böylelikle basın "facia"yı yapısal bir yanlılıkla ve sınıf körlüğü içerisinde ele almıştır. Regarding the Pain of Miners: Representation of Soma "Disaster" in Press in Turkey AbstractThis article analyzes the discursive representation of 2014 Soma coal mine "disaster" in the most circulated five national newspapers (Zaman, Posta, Hürriyet, Sözcü, Sabah) in Turkey. As part of the analysis the newspapers were searched for a one-week period after the disaster (14-21 May 2014) and a total of 1169 news were found. The news were first analyzed with content analysis to depict the main topics of the coverage. In the second phase, the news were analyzed for their main discursive strategies. The results indicate that, despite their different political and editorial preferences, the newspapers overlooked the social, economic and political background of disaster by using three main discursive strategies: Generalization, dramatization and personalization. More specifically the press constructed a national mourning story from the pain of miners", dramatized the issue with focusing on the tragic stories about miners lives, deaths and heroisms and blamed the particular individuals for the causes of the mine, so that, the press covered the disaster with a class biased perspective.

Experienced Family And Psychological Problems After Soma Mining Accident

“…Maden kazası ve madencilik konusunda yapılan araştırmalar incelendiğinde; çalışmalarda daha çok maden kazalarının can kaybı, yaralanma istatistikleri, iş güvenliği bağlamı, ekonomik kayıplar ve kaza riski faktörlerinin ve madencilerin çalışma koşullarının incelendiği anlaşılmıştır (Derin vd., 2017;Dursun, 2015;Düzgün, 2005;Karaahmetoğlu, 2019;Konuk vd., 2006;Kuzu vd., 2018;Önder ve Önder, 2010;Yavan, 2017;Yelboğa, 2018). Soma maden kazası ile ilgili araştırmaların ise daha çok kazanın medyaya yansıması konusunda ve fiziki sebepleri konusunda yapıldığı görülmüştür (Ergör vd., 2014;Özkır ve Şişman, 2014;Türten, 2015;Keneş ve Taştan, 2016;Yurdigül, 2014;). Ancak maden kazaları, sadece fiziki sonuçlar doğurmamakta; psikolojik, ailevi ve sosyolojik problemlere de neden olmaktadır.…”