Lex Animata ve Lex Facit Regem Prensipleri Çerçevesinde 13. ve 14. Yüzyıllarda İngiliz Siyaset Düşüncesinin Krizi

Abstract

Ortaçağ'daki İngiliz kraliyet makamı algısı 13. ve 14. yüzyıllarda meşruiyet açısından iki farklı hukuki kaynak tarafından biçimlendirildi. Bir taraftan, 12. yüzyılda Avrupa'da Roma Hukuku geleneğinin yeniden canlanışı, kralı Yaşayan Yasa olarak tanımlayarak yasaların üzerine yerleştiren Lex Animata kavramsallaştırmasıyla kral merkezli bir yönetim için dayanak oldu. Diğer taraftan, 12. ve 13. yüzyıllarda geliştirilen İngiliz Örfi Hukuk geleneği (Common Law) kralların keyfi yönetimine sınırlandırma getirmek için İngiliz Ortaçağ hukukçularına güçlü bir dayanak noktası oluşturdu. Bu yaklaşım, 13. yüzyıl İngiliz hukukçusu Henry Bracton'un "Kralı Kral Yapan Yasadır" formülasyonunda somut halini aldı. Bu temelde, bu çalışma lex animata ve lex facit regem anlayışları çerçevesinde 13. ve 14. Yüzyıl İngiliz siyaset düşüncesinin genel bir çerçevesini çizmektedir. Çalışmada, krallık yönetimine dair iki farklı düşünceden kaynaklanan gerilimin çözümsüz kaldığı ve Geç Ortaçağ İngiltere'sinde teorik ve pratik açıdan siyasal krize kaynaklık teşkil ettiği savunulacaktır.