Kryzys konsocjonalnej demokracji. Przypadek Fidżi

Abstract

Demokracja w społeczeństwach heterogenicznychBadacze systemów politycznych często odnosili stabilność ustroju demokratycznego do struktury i charakteru podziałów występujących w społeczeństwie. Względna jednorodność systemów społecznych, jak zakładali, stanowiła jeden z istotnych czynników przyczyniających się do budowy stabilnej demokracji. Heterogeniczne systemy społeczne natomiast, z trudem, jeśli w ogóle, stanowić mogły podatny grunt dla procesów demokratyzacji 1 .Zwolennicy poglądu, że demokracja rozwijać się może niezależnie od głębokości podziałów etnicznych, rasowych i religijnych, wskazują na występowanie całkiem licznych tzw. społeczeństw pluralnych, które pomimo to wypracowały modele spełniające zasadnicze warunki demokratycznego normatywu. Wyraźnie wyodrębnione wspólnoty językowe w Szwajcarii, wielość segmentów składających się na struktury społeczne Belgii (w postaci tzw. familles spirituelles) czy Holandii (w postaci tzw. zuilen), dowodzą istnienia bardzo silnie sfragmentaryzowanej kultury politycznej. Pomimo to zarówno Szwajcaria, Belgia, jak i Holandia, zaliczane są do grupy państw o najbardziej stabilnych systemach demokratycznych na świecie.Hipotezę, starającą się wyjaśnić te odstępstwa, sformułowali m.in. Gabriel A. Almond i Sidney Verba w The Civic Culture. Być może, przypuszczają Almond i Verba, państwom tym udało się wypracować swoją własną wersję kultury politycznej i stworzyć praktykę dostosowania sprzeczności przenikających społeczeństwo, prowadzą-

Dlaczego jest tak źle, skoro jest tak dobrze? O demokracji w Polsce w opiniach respondentów i pewnej tendencji do wyrazistej władzy

“…O tym jak wielowątkowe i złożone to zagadnienie świadczą podejmowane na przestrzeni lat, przez kolejne generacje uczonych, próby uchwycenia tego wielowątkowego zagadnienia. I tak, w dostępnej literaturze przedmiotu funkcjonują dziś takie określenia jak: poliarchia (Dahl, 2000), konsocjonalna demokracja (Jelonek, 2005), kontrdemokracja (Drelich, 2008;Rosanvallon, 2011;Kaczmarczyk, 2013), demokracja deliberatywna (Żardecka- Nowak, 2008), demokracja masowa (Churska-Nowak, 2009), demokracja ad hoc (Szewczak, 2010), demokracja elitarystyczna i partycypacyjna (uczestnicząca) (Rachwał, 2013), płynna demokracja (Piechocki, 2013), demodyktatura, czy może nawet (w różnych kontekstach) demokracja totalitarna (Węgrzecki, 2020;Hudzik, 2020;Karwat, 2020) i zapewne wiele innych. Każda z tych intelektualnych prób uchwycenia fenomenu demokratycznego tylko w jakiejś mierze odpowiada na nurtujące nas pytania o: sens, znaczenie, przyszłość i potencjalny upadek PP 1 '23 systemu.…”