Korkuteli Ekolojik Koşullarında Yetiştirilen Çileklerin Verim ve Kalitesi Üzerine Değişik Çeşit ve Yetiştirme Sistemlerinin Etkileri

Abstract

Bu çalışmada, Antalya’nın Korkuteli ilçesinde yetiştirilen çileklerin verim ve kalitesi üzerine değişik çeşit ve yetiştirme sistemlerinin etkileri incelenmiştir. Bu amaçla, 2019-2021 yılları arasında yürütülen araştırmada, çeşit olarak Albion, San Andreas ve Portola gün nötr çilek çeşitleri, yetiştirme teknikleri olarak ise açık ve örtüaltı yetiştiricilik sistemleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, denenen her iki yılda da, ilk çiçeklenme ve ilk derim zamanı örtüaltı yetiştiriciliğinde, açıkta yetiştiricilikten daha erken olmuştur. Nitekim ilk çiçeklenme tarihi, örtüaltı yetiştiriciliğinde her iki deneme yılında da, mart ayı sonunda gerçekleşirken, ilk derim tarihi, ilk deneme yılında mayıs ayı sonu, ikinci deneme yılında ise aynı ayın başında gerçekleşmiştir. Bitkilerde belirlenen morfo-fizyolojik özellikler bakımından San Andreas ve Albion çeşitleri üstün özellikler göstermiştir. Denemede yetiştirme sistemleri, meyvelerde pomolojik özellikleri etkilemezken, çeşitler arasında farklılıklar belirlenmiştir. Nitekim meyve ağırlığı bakımından Albion (birinci yıl 12.74 g, ikinci yıl 11.84 g) ve San Andreas (birinci yıl 14.50 g, ikinci yıl 12.23 g) çeşitleri ön plana çıkmıştır. Bitki başına düşen en yüksek verim, her iki deneme yılında da San Andreas çeşidinde saptanmış olup (birinci yıl 415.08 g bitki-1, ikinci yıl 485.91 g bitki-1), bunu Albion çeşidi (birinci yıl 249.80 g bitki-1, ikinci yıl 433.27 g bitki-1) izlemiştir. Portola çeşidinden ise, her iki deneme yılında da en düşük verimler (birinci yıl 77.54 g bitki-1, ikinci yıl 148.20 g bitki-1) kaydedilmiştir. Meyvelerde biyokimyasal özellikler incelendiğinde, yetiştirme tekniklerinin, askorbik asit, toplam fenolik madde ve toplam antosiyanin içeriklerini etkilemediği tespit edilmiştir. San Andreas ve Albion çeşitleri askorbik asit (67.11 ve 65.96 mg askorbik asit 100 ml-1) ve toplam fenolik madde içerikleri (280.75 ve 318.21 mg GAE 100 ml-1) bakımından ön plana çıkmıştır. Araştırma bulgularımız, Antalya’nın yayla bölgesi olan Korkuteli ekolojik koşullarında örtüaltı çilek yetiştiriciliğinin mümkün olduğunu, örtüaltı ve açıkta yapılacak yetiştiricilikte uygun çeşit seçimi ile yaz ve sonbahar üretiminin gerçekleşebileceğini göstermiştir. Çeşit bakımından, Albion ve San Andreas çeşitlerinin gerek açıkta ve gerekse örtüaltında üstün performans gösterdikleri dikkati çekmiştir.