Konut Terci̇hi̇ Üzeri̇ne Konut Mekâninin Etki̇si̇: Bi̇r Yapisal Eşi̇tli̇k Modeli̇ Uygulamasi

Abstract

Bireylerin konut talebine birçok faktör etki etmektedir. Konutun inşa edildiği mekânın işyerine, hizmet alanlarına ve şehir merkezine mesafesi en önemli tercih nedeni olmaktadır. Yine, konutun fiziki ve sosyal çevresi, konutun kullanım alanı ve mimari özellikleri konut seçiminde dikkate alınan en önemli faktörler arasındadır. Bu çalışma Erzincan merkezinde ikamet eden bireylerin konut seçim ve tercihinde etkili olan mekânla ilgili faktörleri araştırmıştır. Erzincan merkezinde ikamet eden bireylerle 2018 yılında yapılan 383 anket çalışmasından elde edilen yatay kesti verileri Yapısal Eşitlik Modellemesi ile analiz edilmiştir. Çalışmada, bireylerin konut seçim ve tercihiyle konutun inşa edildiği mekân arasında yüksek düzeyde pozitif yönlü bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Model sonuçları, temel ihtiyaçlara yakınlığın konut tercihi üzerinde pozitif yönlü yüksek düzeyde (γ = 0.97; t = 10.94) bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Dahası, ikincil ihtiyaçlara yakınlığın da konut tercihi üzerine pozitif yönlü ve yüksek düzeyde (γ = 0.93; t = 11.63) bir etki yaptığı bulunmuştur. Yine, konut tercihi üzerine sosyal çevre komşuluk (γ = 0.74; t = 11.63), dış mekân ve pozitif dışsallıklar (γ = 0.81; t = 10.34), konfor ve iç mekân genişliği (γ = 0.77; t = 14.65) pozitif yönlü ve yüksek düzeyde etki ettiği saptanmıştır.

Konut Büyüklüğü ve Oda Sayısının Kullanıcı Tercihleri Üzerindeki Etkisi

“…Diğer taraftan, konutun fiziksel ve sosyal çevresi, net kullanım alanı ve mimari özellikleri konutların seçilmesinde dikkat edilen önemli hususlardır. Konut büyüklüğü, oda ve balkon sayısı, ısıtma ve aydınlatma durumu, pencere alanlarının coğrafi koşullara ve eko-sisteme uygun şekilde tasarlanması gerekmektedir (Keleş, 2021;Ünal, 2014).…”

“…Konumun etkisi ise küçük ölçekli konutların şehir merkezinde olması nedeniyle belirlenebilir. Yaşam kalitesi, küçük ölçekli konutlarda sunulan sosyal faaliyetler ve hizmetler yoluyla belirlenebilir (Ünal, 2014;Keleş, 2021). Bu faktörlerin her birinin küçük ölçekli konutların tercih edilmesinde nasıl bir rol oynadığı konusunda yapılacak bir araştırma, küçük ölçekli konutların tercih edilmesinde etkili olan faktörleri belirleyebilir.…”

“…Bu faktörlerin her birinin küçük ölçekli konutların tercih edilmesinde nasıl bir rol oynadığı konusunda yapılacak bir araştırma, küçük ölçekli konutların tercih edilmesinde etkili olan faktörleri belirleyebilir. Bu faktörlerin belirlenmesi, küçük ölçekli konutların tasarımını geliştirip işlevselliğini artıracaktır (Desagis, 2006;Ünal, 2014;Keleş, 2021).…”