Konflikt roli rodzicielskiej z rolą chorej doświadczany przez kobiety mierzące się z chorobą nowotworową

Abstract

Pełnienie roli społecznej wiąże się z respektowaniem pewnego systemu zachowań według określonego wzoru postępowania zgodnego z oczekiwaniami społecznymi. Choć możliwa jest pewna dowolność w zakresie pełnienia roli społecznej, to jednak przekroczenie ustalonych granic może wiązać się z doświadczeniem przez człowieka negatywnych sankcji społecznych, a nawet prawnych. Rola rodzicielska jest jedną z wielu ról społecznych, którą człowiek może pełnić w swoim życiu. Charakterystyczne jest jej splątanie z innymi rolami społecznymi. Konsekwencją nakładania się kilku ról może być ich konflikt. Dzieje się tak w sytuacji doświadczenia przewlekłej choroby somatycznej przez jednego z rodziców. Kobieta dotknięta chorobą onkologiczną zaczyna pełnić rolę chorej, co uniemożliwia, utrudnia lub modyfikuje sposoby pełnienia dotychczasowych ról społecznych (w tym rodzicielskiej) i wymusza podjęcie nowych. Konflikt roli rodzicielskiej z rolą chorej dotyczy wielu obszarów, a jednocześnie obliguje matkę i pozostałych członków rodziny do wypracowania strategii radzenia sobie. Zgodnie z Kartą Praw Rodziny członkowie rodziny mają prawo spodziewać się, że społeczeństwo i odpowiednie instytucje zapewnią im pomoc w nadzwyczajnych wypadkach (tu: w chorobie). Celem artykułu jest przedstawienie wybranych płaszczyzn konfliktu roli rodzicielskiej z rolą chorej w sytuacji doświadczania przez matkę choroby nowotworowej oraz charakterystyka wybranych implikacji podjętego problemu dla praktyki pedagogicznej.