Ki̇şi̇li̇k Ve Duygu Düzenleme Beceri̇si̇ Arasindaki̇ İli̇şki̇: Temel Psi̇koloji̇k İhti̇yaçlarin Araci Rolü

Abstract

Bu çalışmanın amacı, kişilik ve duygu düzenleme becerisi arasındaki ilişkide temel psikolojik ihtiyaçların aracı rolünü incelemektir. Araştırmanın örneklemini İstanbul'da yaşayan, yaşları 14-65 arasında değişen 714 (469 kadın, 245 erkek) katılımcı oluşturmaktadır. Veri toplama araçları olarak; Beş Faktör Kişilik Ölçeği, Duygu Düzenleme Becerisi Ölçeği ve Temel Psikolojik İhtiyaçlar Ölçeği kullanılmıştır. Veriler betimsel istatistik, korelasyon ve regresyon analizi kullanılarak incelenmiştir. Analiz sonuçlarına göre; dışadönüklük, deneyime açıklık, sorumluluk ve nevrotiklik kişilik boyutları ile duygu düzenleme becerisi arasında temel psikolojik ihtiyaçların kısmi aracılık bulunmaktadır. Temel psikolojik ihtiyaçların, uyumluluk kişilik boyutu ve duygu düzenleme becerisi arasında tam aracılık yaptığı görülmüştür. Bulgular, kişiliğin duygu düzenleme becerisi üzerindeki etkisinde temel psikolojik ihtiyaçların önemini ortaya koymaktadır. Ayrıca duygu düzenleme becerilerinde cinsiyet ve yaşa göre farklılık olup olmadığı kontrol edilmiş, duygu düzenleme becerinde yaşa göre farklılaşma görülmüştür.