Kirlilik Sığınağı Hipotezi: BRIC ve MIST Ülkeleri için Dinamik Panel Veri Analizi

Abstract

Gelişmekte olan ülkeler daha hızlı ekonomik büyüme amacıyla yeni yatırımlara yönelik cazip imkânlar oluşturmaya çalışmaktadır. Birincil amacın ekonomik büyüme olduğu bu gibi ülkelerde çevresel faktörler gelişmiş ülkelere göre arka planda kalabilmektedir. Gelişmekte olan bazı ülkeler, gelişmiş ülkelere kıyasla nispeten esnek çevre politikaları nedeniyle kirlilik yoğun endüstriler için kirlilik sığınağı haline gelmektedir. Bu çalışmada Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin (BRIC) ve Meksika, Endonezya, Güney Kore, Türkiye (MIST) ülkeleri için kirlilik sığınağı hipotezinin geçerliliği araştırılmıştır. 1990-2015 dönemine ait kişi başı karbondioksit emisyonu, ihracat, doğrudan yabancı yatırım girişi, kişi başına gayri safi yurtiçi hasıla ve Çevre Politikası Sıkılığı Endeksi verileri arasındaki ilişki genelleştirilmiş momentler metodu kullanılarak araştırılmıştır. Çalışmada iki model kurulmuş; ilk modelin analizinde elde edilen bulgulara göre, doğrudan yabancı yatırımların ve GSYİH'nın BRIC ve MIST ülkelerinde karbondioksit emisyonunu arttırdığı ve kişi başına GSYİH'nın karesi ile karbondioksit emisyonu arasında ters yönlü bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. İkinci modelin bulgularına göre ise çevre politikasının sıkılaşmasının doğrudan yabancı yatırım girişlerini azalttığı sonucuna ulaşılmıştır.