Kirim Harbi̇’nden I. Dünya Savaşina İstanbul’da Di̇lenci̇li̇k Olgusuna Bi̇r Bakiş (1853-1914)

Abstract

Cem DOĞAN  ÖZOsmanlı İmparatorluğu'nun gücünü yitirmeye başlamasından ve sosyo-ekonomik üstünlüğün özellikle Batı Avrupa ülkelerine geçmesinden sonra, Osmanlılar uzun süren ve hazineye ağır yükler getiren savaşlarda ardı ardına yenilgiler aldılar. 1853'te patlak veren Kırım Harbi ile başlayan ve I. Dünya Savaşı'nın ilanına değin uzanan süreçte ise İmparatorluk, girdiği savaşların maliyetini kaldırabilmek için sürekli dış borçlanmaya gitti. 19. yüzyıl ortalarında Batılı devletlerle yapılan ticarî anlaşmaların da neticesinde ülke ekonomisidaha fazla dışa bağımlı hale getirildi. Buna ilaveten, savaşlar esnasında ya da sonrasında, Balkanlardan ve Kafkaslardan İstanbul'a göçürülen çoğu vasıfsız kitleler ise payitaht için taşıyabileceğinden fazla yük anlamına gelmekteydi.Bu kalabalık gruba, iş bulmak umuduyla İstanbul'a doğru yaşanan yurtiçi göçler de eklenince, başkentte ciddi bir işsizler kitlesinin ortaya çıktığı görüldü. İstanbul'a gelen bu kişilerin çoğu, iş bulamadıkları için dilenciliğe başvurdular. Bu makalede, 1853-1914 yılları arasında İstanbul'daki dilencilik olgusunu tetikleyen etkenler incelenecektir.

Dilencilerin Değer Yargılarının Tespit Edilmesi

“…Yardımseverlik aslında bu yönüyle de evrensel bir değer olarak da karşımıza çıkmaktadır. Ancak kişilerin bu insani yönü zaman zaman bazı nedenlerden dolayı istismar edilmektedir (Doğan, 2015).…”