Kirgizi̇stan Sovyet Sosyali̇st Cumhuri̇yeti̇nde Buğday Kri̇zi̇

Abstract

Sovyet iktidarının kurulduğu ilk dönemlerde Kırgızistan bölgesinin büyük bir kısmını, göçebe ve yarı göçebe halk oluşturmaktaydı. Kırgız halkının yerleşik yaşama geçmesi Bolşevik İhtilâli ile birlikte başladı. 
 Sovyet hükümeti hâkim olduğu bölgelerde yerleşik iskân politikası uygulayarak iktidarını güçlendirme politikası izledi. Sovyet komitesinin 1931 yılında yaptığı bir toplantı sonucunda Kırgızların bütünü ile yerleşik hayata geçirilmesine karar verildi. Yerleşik hayata geçirme zorla kolektifleştirme eşliğinde yapıldı
 Kırgızistan’da kolektifleştirme ve yerleşik hayata geçirme işleri, Kırgızların sosyal ekonomik ve kültürel işleri hesaba katılmadan yapılıyordu. Yerleşim için seçilen bazı bölgelerde hayvanlar için otlak, su kaynakları, sulama imkânları ve buna benzer detaylara önem verilmemişti. Stalin iç ve dış zorlukları yenmek için yeni ekonomi politikasından vazgeçerek ülkeyi hızla sanayileştirme ve zorla kitlesel kolektifleştirme yolunu seçti.
 Ülkenin öncelikle buğdaya ihtiyacı vardı. Buğdaysız sanayileşme yapılamazdı. Kırgızistan’ın ilk planda buğday hayvan ve yün hazırlaması, güneyde ise pamuk üretimini yükseltmesi gerekiyordu. Döviz, buğday karşılığında alınıyordu. Bu doğrultuda Kırgız halkı buğday ekimi için kullanıldı. Dünya ekonomik krizinin patlamasıyla beraber buğday fiyatları düştü. 
 Açlığa dayanamayan insanlar daha olgunlaşmamış buğday başaklarını toplayarak hayatta kalma mücadelesi verdi. Sovyet Rus komisyonunun kararına göre kulak adı altında en verimli çiftçiler tasfiye edildi. Bu çiftçilerin hayvan, ev, araç ve buğdaylarına el konularak, kolhoza veridi.1932-1933 de özellikle buğday ekilen bölgelerde yaşanan kitlesel açlıkta, köy fertlerinin hepsinin öldüğü vakalar yaşandı. 
 Bu çalışmada Sovyet Rusya döneminde göçebe halklara uygulanan zorunlu iskân politikasının baskıya dayalı ve yersiz yapılması ülkenin tarım ihtiyacını karşılamak amacıyla Kırgız ve diğer Türk halklarının ekonomik anlamda desteklemeden kullanılması, göçebe ve yarı göçebe yaşam tarzına alışkın olan Kırgız halkının yaşam mücadelesi kaleme alınacaktır.