Ki̇myasal Modi̇fi̇kasyonun Odunda Su Alma, Boyutsal Kararlilik Ve Bi̇yoloji̇k Dayanima Etki̇si̇

Abstract

ÖZETBu çalışmada, asetik, fitalik ve propiyonik anhidritler ile modifikasyon işlemine tabi tutulan odunun su alma oranı, boyutsal kararlılık ve mantar çürüklüğüne karşı performansı araştırılmıştır. Bu amaçla sarıçam odunu (Pinus sylvestris L.) örnekleri anhidritler ile muamele sonrası 2, 4 ve 8 saat boyunca 120°C'de reaksiyona tabi tutulmuşlardır. Örneklerin kimyasal yapısındaki değişimler FT-IR ile, su alma oranı ve boyutsal kararlılıkları 14 gün boyunca yapılan ağırlık ve boyut ölçümleri ile, mantar çürüklüğüne karşı dayanımı ise bir esmer çürüklük mantarı olan Coniophora puteana'ya 3 ay maruz bırakılmasıyla belirlenmiştir. Mantar çürüklük testinde yıkanmış ve yıkanmamış örnekler kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre; anhidritler ile modifiye edilen örneklerin su alma oranı kontrol örneklerine kıyasla oldukça düşük bulunmuştur. Boyutsal kararlılık bakımından en iyi sonuçlar sırasıyla propiyonik, asetik ve fitalik anhidritler ile elde edilmiştir. Mantar çürüklük testi öncesi yıkanma işlemine tabi tutulan ve tutulmayan kontrol örneklerinde C. puteana saldırısı sonrasında ağırlık kaybı sırasıyla %34 ve %37 bulunurken, anhidritler ile modifiye edilen ve çürüklük testi öncesi yıkanma işlemine tabi tutulmayan örneklerde ağırlık kaybı %0-2.1, yıkanma işlemine tabi tutulan örneklerde ise ağırlık kaybı %0.5-7.6 olarak bulunmuştur. Esmer çürüklük mantarına karşı dayanım açısından en iyi etkinlik propiyonik anhidritle modifikasyon işlemi sonrasında elde edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Anhidrit, boyutsal kararlılık, FT-IR, kimyasal modifikasyon, mantar çürüklük EFFECT OF CHEMICAL MODIFICATION ON WATER ABSORPTION, DIMENSIONAL STABILITY AND BIOLOGICAL DURABILITY OF WOOD ABSTRACTIn this study, effect of chemical modification using with acetic, phthalic and propionic anhydrides on water absorption, dimensional stability and biological resistance of wood was studied. For this purpose, Scots pine (Pinus sylvestris L.) wood samples were treated with the anhydrides and heated at 120°C during 2, 4 and 8 hours after treatment. Chemical changes in wood were investigated with FT-IR. Dimensional stability and water absorption rates of samples were determined by weighting the samples and measuring the dimensions during 14 days in water submersion test. Decay test was performed using a brown rot fungus, Coniophora puteana for 3 months on both leached and unleached samples. According to results, water absorption rate of treated wood was lower than that of untreated controls. The best results for anti-shrink efficiency were found in propionic, acetic and phthalic anhydride treatments, respectively. The weight loss of samples exposed to C. puteana was found as 34% and 37% for unleached and leached controls, respectively. The weight loss values were in a range of 0-2.1% and 0.5-7.6% for unleached and leached modified samples, respectively. Propionic anhydride showed better decay resistance against decay fungus compared to other anhydrates.