Karabacak Köyü Kaya Mezarları

Abstract

Bölümü'nde yer alır. Bölge, zengin su kaynaklarının yanı sıra stratejik konumu ile farklı dönemlerde pek çok kültüre ev sahipliği yapmış, çevre kültürlerle de etkileşim ve ilişki içerisinde kalmıştır. Yozgat ve çevresinde yapılan kısıtlı saydaki arkeolojik kazı ve yüzey araştırmaları, bölgenin en erken Kalkolitik Dönem olmak üzere, Tunç Çağı, Hitit, Phryg, Roma, Doğu Roma, Selçuklu ve Osmanlı Dönemi de dâhil olmak üzere uzun bir tarihsel süreçte yerleşim gördüğünü gösterir. Bununla birlikte, yapılan çalışmalar, Yozgat İli'nin belirli ilçe merkezlerini kapsadığından, coğrafi bölge bütünsel açıdan arkeolojik olarak yeterli ve kapsamlı olarak çalışılmamıştır. Bahsi geçen dönemlerin varlıkları belli başlı ilçe merkezlerinde belirlenebilmiştir. Bu çalışmada, 2017 yılında, Yozgat İli ve İlçeleri'nde gerçekleştirilen yüzey araştırması çalışmalarında, Yozgat İli'nin güneydoğusunda, Sarıkaya İlçesi sınırlarında bulunan Karabacak Köyü'nün 1.5 km doğusunda tespit edilen kaya mezarları ele alınmıştır. Mezarlar birbiri ardına sıralanmış, alçak kaya kütleleri üzerine oyulmuş, tek arcosolium'lu ve tek odalı mezarlardır. Oldukça yalın cephe mimarisi ve basit bir plana sahip olan Karabacak kaya mezarlarının tanıtılması ile bölgenin mezar tipolojisi ve ölü gömme geleneklerine katkı sağlanması amaçlanmaktadır.

An Idol-shaped Stele with an Old Phrygian Inscription in the Territory of Nakoleia

“…This engraved line, which borders the heads, is similarly seen bordering some of the double idols on the altars 29 and double heads on the steles 30 of the Highlands of Phrygia. In addition, these lines appear on the entrance to Kerkenes's Palace complex and its Cappadocia Gate 31 between the valleys of Yazılıkaya / Midas and Kümbet 32 , and around the heads of the single idols 26 Tamsü-Polat -Polat 2018, 49-56;Tamsü-Polat et al 2019, 261-278, Erikan 2019 We would like to extend our thanks to the Ministry of Culture and Tourism of the Republic of Turkey, the General Directorate of Cultural Heritage and Museums, and to the Management of the Scientific Research Projects of Anadolu University for supporting our research.…”

Pontos Bölgesi̇’ni̇n İç Kesi̇mi̇ndeki̇ Kaya Mezar Geleneği̇ Üzeri̇ne Bi̇r Değerlendi̇rme (Gaziura Ve Zela Örnekleri̇ Üzeri̇nden)

“…İğdir Köyü Göz Mevkii 1 ve 2 Nolu kaya mezarlarıyla oldukça benzer özellikler göstermeleri ve bu mezarların bulunduğu yere yakın bir konumda yer almaları nedeniyle karşılaştırma yapacağımız kaya mezar grubu, Pontos'un güneyinde bulunan ve Antik Dönem'de Galatia ve Kappadokia Bölgesi sınırlarında yer alan Yozgat ilinin güneydoğusundaki Sarıkaya ilçesi sınırları içerisinde yer alan Karabacak köyünde 61 bulunmaktadır.…”

“…İğdir Köyü Göz Mevkii 1 ve 2 Nolu kaya mezarlarını, Karabacak Köyü kaya mezarlarıyla karşılaştıracak olursak; ortak özelliklerin başında, mezarların birbirlerine oldukça yakın bir konumda bulunmaları ve alçak kaya kütlelerinin yüzeyine tek odalı mezarlar şeklinde oyulmuş 62 olmaları gelir. Ayrıca, kaya mezar örneklerimizin, dış cephe ve mezar odası tasarımı açısından da Karabacak Köyü kaya mezar grubuyla birtakım benzerlikler sergilediğini söyleyebiliriz.…”

“…Ayrıca, kaya mezar örneklerimizin, dış cephe ve mezar odası tasarımı açısından da Karabacak Köyü kaya mezar grubuyla birtakım benzerlikler sergilediğini söyleyebiliriz. Bu bağlamda, benzerlik gösteren mimari özellikler; dış cephenin yalın şekilde olması 63 , mezar odasının dikdörtgen planlı ve tonozlu tavanlı olmasıdır. Bu mezar gurubuyla, 2 Nolu Kaya Mezarı arasında paralellik gösteren diğer bir özellik, girişin karşısındaki duvarda bir arcosolium nişinin bulunmasıdır 64 .…”

“…Bu bağlamda, benzerlik gösteren mimari özellikler; dış cephenin yalın şekilde olması 63 , mezar odasının dikdörtgen planlı ve tonozlu tavanlı olmasıdır. Bu mezar gurubuyla, 2 Nolu Kaya Mezarı arasında paralellik gösteren diğer bir özellik, girişin karşısındaki duvarda bir arcosolium nişinin bulunmasıdır 64 . Bununla birlikte, karşılaştırdığımız gruptan farklı olarak, 2 Nolu Kaya Mezarı'nda girişin karşısındaki duvarda yer alan arcosolium nişinin yanı sıra, girişin sağ tarafında da bu formda bir ölü yatağı vardır.…”