Kapsayici Eği̇ti̇m; Siğinmaci Özel Gereksi̇ni̇mli̇ Öğrenci̇lere Yöneli̇k Özel Eği̇ti̇m Öğretmenleri̇ni̇n Görüşleri̇ni̇n Değerlendi̇ri̇lmesi̇

Abstract

Kapsayıcı eğitim, ilk dönemlerinde özel gereksinimi olan bireyler için ön plana çıkarken; günümüz dünyasında artık çok boyutlu olarak değerlendirilmekte ve bireylerin yeteneği, etnisitesi ve sosyal sınıfı gibi çeşitli durumları da dikkate alan bir bakış açısı ile kabul görmektedir. Kapsayıcı eğitimde her kültür ve her birey değerlidir. Özel gereksinimli bireylere de bu değer kapsamında önem verilmektedir. Bir ülkede sığınmacı durumunda olan özel gereksinimli bireyler ve bu bireylerle ilgili yapılan çalışmalar düşünüldüğünde; bu çalışmanın alan için yararlı olacağı değerlendirilmektedir. Gerçekleştirilen bu araştırma ile kapsayıcı sınıf ortamlarında sığınmacı olarak bulunan özel gereksinimi olan öğrencilerin yaşadığı güçlüklerin tesbit edilmesine yönelik özel eğitim öğretmenlerinin görüşlerinin incelenmesi hedeflenmiştir. Türkiye’de sığınmacı öğrencilerin yoğun olduğu illerden biri de Kahramanmaraş’tır. Bu doğrultuda Kahramanmaraş’ta görev yapan ve sınıfında sığınmacı olarak özel gereksinimli öğrencisi olan 26 özel eğitim öğretmeni ile görüşmeler yapılmıştır. Öğretmen görüşleri nitel araştırma yaklaşımı kapsamında yarı yapılandırılmış görüşme formları kullanılarak belirlenmiştir. Görüşme soruları alan uzmanlarından görüşler alınarak geliştirilmiş ve gönüllük esasında görüşmeler yapılmıştır. Araştırma verileri içerik analiziyle incelenmiş ve bulgular ortaya konmuştur. Araştırma bulgularında sığınmacı özel gereksinimli öğrenciler ile ilgili yaşanılan güçlükler ve eğitimlerine yönelik öneriler ön plana çıkmıştır. Yaşanılan temel güçlükler arasında “aileler ile iletişim kuramama, öğrencilerin dil farklılığı, kültürel farklılık, akran dışlaması, sınıf uyum problemi, davranış problemleri ve akademik başarısızlık” yer alırken; getirilen öneriler arasında “Türkçe dil öğretimi, aile eğitimi, tercüman desteği, kültürel uyum, sosyal etkinlik arttırımı ve destek eğitim” ön plana çıkmaktadır.