Kanserli Hastaların Bakım Vericilerinde Yaşam Kalitesi

Abstract

Cancer is one of leading diseases causing death, which requires long-term treatment, where the caregiving continues in house of patient and doesn't end in clinic, and the effects of cancer is also seriously felt by caregivers of patients besides the patients' own. As well as the patient's life changed by diseases, also the lives of individual(s) being responsible for caregiving are affected. Caregivers need to establish balance between their own needs and requests and the responsibilities of caregiver role. Depending on disease period, the situation of patient and the prolongation of care-duration, the quality of life in caregivers are affected negatively, this effect reflects on patient obtaining care negatively. Support of health professionals to patients and their caregivers would provide positive effects on quality of life. This review was written with the aim of investigating the quality of life in caregivers of patients struggling with cancer which requires a difficult care process. Key words: Cancer, caregiver, quality of life. ÖZETKanser hem dünyada hem de ülkemizde ölüm sebeplerinin başında gelen, uzun süren tedavi süreci gerektiren, hasta bakımının sadece klinikte değil evde de devam ettiği, hastanın olduğu kadar bakım vericilerin de etkilerini ciddi şekilde yaşadığı bir hastalıktır. Hastalığı yaşayan kişinin etkilenen yaşamı kadar bakım vermekle yükümlü kişi ve kişilerin de yaşamları fiziksel, duygusal ve sosyal olarak etkilenir. Bakım vericiler kendi ihtiyaçları ve talepleri ile bakım rolünün sorumlulukları arasında denge kurmaya ihtiyaç duyarlar. Bakım verici kavramı hastalıkla mücadele eden ve fiziksel bakım gerektiren bir kişiye ücretsiz yardım eden kişidir. Hastalığın dönemine, hastanın duruma, bakım süresinin uzamasına göre bakım vericilerin yaşam kaliteleri olumsuz etkilenmekte ve bu etki hastaya verilen bakıma da negatif yönde yansımaktadır. Bu nedenle bakım sürecinin her aşamasında hasta ve

Family-Centered Oncology Social Work Practice in Stem Cell Transplantation Process

“…Kanser hastalarına bakım vermek çoğu zaman yıpratıcı ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyen bir süreçtir (Boyle ve ark., 2000;Erdoğan ve Yavuz, 2014). Akraba dışı gönüllülerden yapılan kök hücre tedavisinin daha riskli olması ve yan etkilerinin fazla olabilmesi nedeniyle uzun dönemli psikolojik etkilerinin daha ağır olabileceği tartışılmıştır (Molassiotis ve Morris, 1998).…”

The problems of the cancer patient's relatives and nursing approach

“…Mesleğine ve sosyal yaşamları ile ilgili geleceğe dönük karamsarlık, korku, isteksizlik, kayıp sonrası yasını tutma, hastası için üzülme, umutsuzluk, çaresizlik gibi duygular nedeniyle bakım veren kişilerde depresyona neden olabilmekte ve hasta yakınlarında hastalarını kaybetmeye bağlı olarak şok, öfke, halüsinasyon, dikkat dağınıklığı, yalnızlık, suçluluk gibi yas tepkileri de görülmektedir (13). Yapılan çalışmalarda hasta bakımını üstlenen bireylerin gelecekle ilgili endişe ve şüphe duydukları, bir takım durumları düzeltmeye güçlerinin olmadıkları, korku, anksiyete, üzüntü, stres, depresyon ve güvensizlik gibi duyguları yaşadıkları ve tıbbi tedavilerle ilgili deneyimledikleri stresin, bakım verenin ölüm oranını 5 yılda % 63 oranında artırdığı saptanmıştır (1,14,15). Kanser tanısı alan çocukların ebeveynlerinin değerlendirildiği çalışmalarda da çocuklarının yaşadıkları sıkıntıları görmenin annelerde duygusal gerginlik, yalnızlık, çaresizlik, öfke, depresyon, anksiyete, çevreye karşı ilgisizlik, hassaslaşma, karar vermede güçlük, karamsarlık, hastalığın seyri hakkında ümitsizlik hissettikleri belirlenmiştir (16)(17)(18).…”

“…Kanserli hastalara bakım verme süreci, bakım veren bireyin sadece psikolojik durumunu değil aynı zamanda fiziksel durumunu da etkilemektedir (1). Fiziksel sağlık sorunları, bakım verenin kendi kronik hastalıklarının kontrolünü kaybetmesine ek olarak iştahın değişmesi, baş ağrısı, yorgunluk, yüksek tansiyon, değişmiş lipid düzeyleri, ağrı ve uykusuzluk gibi genel semptomları içermektedir (12 (20).…”

“…Bakım verme; daha çok saygı ve sevgi bağlarının artması, kişisel gelişim, aile ilişkilerinin gelişmesi, doyum sağlama, diğer bireylerden sosyal destek alma, kendine saygı duyma gibi olumlu özelliklerinin yanında bakım vericiler için pek çok fiziksel, duygusal, sosyal ve maddi sorunlar olmak üzere birçok boyutta güçlük yaşanmasına yol açabilmektedir (8)(9)(10)(11). Bakım verme-bakım alma ilişkisi, hasta yakınının yaşamında sıkıntılara neden olan, tek taraflı, yoğun ve uzun süreli bir bağımlılığa dönüşmekte, bakım verenlerin aile içi rolleri, iş ve eğlence hayatı, sosyal yaşamlarıyla bakım verme rolleri arasında bir çatışma meydana gelmekte ve bireylerin yaşam kalitesini de olumsuz olarak etkilemektedir (1,10).…”

“…Derleme / Review Article GİRİŞ Kanser; birden fazla belirtiyi içeren, tanı konulduğu andan itibaren uzun vadede tedavi ve bakım gerektiren, dünyada ve ülkemizde görülme sıklığı hızla artan evrensel bir sağlık sorunudur (1)(2)(3). Kanser, yirminci yüzyılın ilk yarısında ölüme sebep olan hastalıklarda sekizinci sırada iken, günümüzde kardiyovasküler hastalıklardan sonra ikinci sırada yer almaktadır (4,5).…”