İzmit Yeni Kent Meydanı’nın Kamusal Mekân Kalite Kriterleri Açısından Değerlendirilmesi

Abstract

Kentsel kamusal mekânlar, kentin ortak kullanımına açılan ve çeşitli toplumsal ilişkilerin kurulduğu, kentliler tarafından kullanılan, sosyal bağlamda canlı ve güçlü mekânlardır. Daha çok insana ulaşma ve daha aktif bir ortam sağlama anlamında meydanlar ise temel kent mekânlarındandır. Kamusal mekân olarak meydanlar, bu ilişkiler ile kurgulanmaktadır. Buradan hareketle çalışmanın amacı 2018 yılında İzmit eski valilik alanında yapımı tamamlanan “yeni kent meydanını” kamusal mekân kalite ve performans kriterleri ile parametreleri açısından analiz etmek, değerlendirmek ve sonuçlar üzerinden öneriler geliştirmektir. Bu noktada İzmit kent meydanının analiz edilebilmesi için kamusal mekân kalite ve performans kriterleri ile parametreleri araştırılmış; diğer bütün çalışmaları içinde barındıran “kamusal mekânlar için proje şirketi” (PPS)’nin “kent meydanlarının mekân kalitesinin değerlendirilmesine yönelik” kriterlerinin yanında Çevre, Ulaştırma ve Bölgeler Daire Başkanlığı” (DETR), “Mimarlık ve Yapılı Çevre Komisyonu” (CABE) tarafından geliştirilen kriterler ile çeşitli araştırmacı ve kurumlar tarafından da üzerinde durulan “akşam kullanımı, emniyet ve güvenlik (meydanı izleyen gözler)” kriteri değerlendirmede esas alınmıştır. Bu kapsamda İzmit yeni kent meydanında belirtilen kriterlere göre bir alan çalışması yapılmış; meydanın çevresinde bulunan kentsel kamusal mekanlarla ilişkisi değerlendirilmiş ve meydan ile ilgili güçlü ve zayıf yönler tespit edilerek çözüm önerileri geliştirilmiştir. Yapılan çalışma, yeni tasarlanacak meydanların belirtilen “mekânsal kalite kriterleri” göz önüne alınarak oluşturulması ve o yerin kentlinin gündelik yaşamına dahil olması gerektiğini bir kez daha kanıtlamıştır. Araştırma sonucunda İzmit yeni kent meydanı için geliştirilen öneriler gerçekleştirildiğinde; bu meydan “kentlinin gündelik hayatına dahil olabilen, nitelikli meydanlar” sıralamasında yerini alabilecektir.