İran Kaynaklarina Göre Nazi̇ Dönemi̇nde Almanlarin İran’daki̇ Casusluk Ve Propaganda Faali̇yetleri̇

Şehitoğlu, Mustafa; Doğanay, Rahmi

doi:10.18069/firatsbed.538773

Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi

2019

DOI: 10.18069/firatsbed.538773

|View full text |Cite

İran Kaynaklarina Göre Nazi̇ Dönemi̇nde Almanlarin İran’daki̇ Casusluk Ve Propaganda Faali̇yetleri̇

Mustafa Şehitoğlu¹,

Rahmi Doğanay²

Abstract: Nazi iktidarının kurulduğu 1930'lu yıllar boyunca Almanlar yayılma ve büyük bir imparatorluk kurma fikriyle hareket ettiler. Bu nedenle "hayat alanı" olarak gördükleri doğu'ya yani Rus topraklarına, Kafkas ve İran petrollerine yönelik planlar geliştirdiler. Bu çerçevede, İran'da bir Alman sempatisi oluşturabilecek Beşinci kol yapılanması içine girdiler. İran'da, İkinci Dünya Savaşı'na kadar önemli sayıda teknik uzman ile Alman hayranlığı ve Alman gücüne inanan siyasi ortam oluşturmayı başardılar. Savaş sırasın… Show more

Help me understand this report

Search citation statements

Order By: Relevance

Paper Sections

Select...

Citation Types

Supporting

Mentioning

Contrasting

Year Published

2020

2021

Publication Types

Select...

Article3

Relationship

Self Cite0

Independent3

Authors

Journals

Cited by 3 publications

References 0 publications

Supporting

Mentioning

Contrasting

Order By: Relevance

Türkiye - İran Sınır Meseleleri: 1913-1939

Özdemir

2020

Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı

View full text Add to dashboard Cite

Seçil ÖZDEMİR* Özet 20. yüzyılda İran-Türkiye ilişkilerinin temelindeki karşılıklı rekabet ve güvensizlik iki devletin tarihi birikimi ile özetlenemeyecek kadar girift bir hal almıştır. I. Dünya Savaşı sonrası sınırlar üzerinden tehdit oluşturmak bölgesel politikanın bir aracı haline gelmiştir. Osmanlı Devleti'nin çöküşü ile İran-Türkiye sınırlarında güvensizlik atmosferi belirginleşmiştir. Bu çalışma, bölge dışı aktörlerin müdahalelerinin Türkiye-İran ilişkilerini ve taraflar arasında sınır güvenliğini etkilediği iddiasındadır. Osmanlı Devleti'nin zayıflamasıyla, İngiltere ve Rusya, İran ve Osmanlı Devleti arasındaki sınır meselelerine İstanbul Protokolü ile dahil olmuştur. Benzer müdahaleler, I. Dünya Savaşı sırasında ve sonrasında Musul Meselesi, Şeyh Sait İsyanı gibi sorunlarda da görülmüştür. İran-Türkiye sınır bölgelerinde yaşayan farklı gruplar bu rekabet ve değişim sürecinde silah ve yardım bulmakta zorluk yaşamamış, bu durum bölgesel güvensizliğin sürekliliğine sebep olmuştur. 1930'lu yıllarda dünyadaki şartlar görünürde İran-Türkiye ilişkilerinin nispeten yoluna girmesini sağlamışsa da İran-Türkiye arasında yaşanan sınır problemleri uluslararası gerilimlerin tırmandığı dönemlerde ön plana çıkmıştır. Bu çalışmanın amacı, 20. yüzyılda bölgesel güvenliğe etki eden ve bu yüzyılın sonlarında Türkiye sınırlarını saran terörizm tehdidinin alt yapısını ortaya koymak ve Türkiye'nin komşularıyla yaşadığı sınır sorunlarının uluslararası bir politika aracı olarak bu süreçteki gelişimini açıklamaktır.

show abstract

Türkiye - İran Sınır Meseleleri: 1913-1939

Özdemir

2020

Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı

View full text Add to dashboard Cite

show abstract

Beşinci Kola Karşı Halkla İlişkiler: Nadi ve Sertel’in Beşinci Kola Dair Kaleme Aldıkları Köşe Yazılarının Kamuoyunu Bilgilendirme Ekseninde Analizi

Başarir¹

2021

OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi

View full text Add to dashboard Cite

Bu çalışmanın amacı, İkinci Dünya Savaşı'nın başladığı ve Türkiye'ye sıçramasına yönelik endişelerin arttığı bir dönemde gündeme gelen beşinci kol faaliyetlerine dair kamuoyuna sunulan enformasyondaki çerçeveleri halkla ilişkiler açısından değerlendirmektir. Bu maksatla gerçekleştirilen doküman incelemesine bağlı olarak 1940 yılında Cumhuriyet gazetesi yazarı Yunus Nadi ile Tan gazetesi yazarı M. Zekeriya Sertel'in beşinci kol faaliyetlerini konu alan köşe yazılarının varlığı tespit edilmiş ve bu yazılar amaçlı örneklem olarak seçilmiştir. Seçilen köşe yazılarındaki enformasyon, nitel veri analiz programı Maxqda'da tematik kodlamaya tabi tutularak işlenmiş ve analizleri gerçekleştirilmiştir. Yapılan analizler neticesinde, ilgili yazarların 'beşinci kolu anlatma' ve 'beşinci kol faaliyetlerine karşı koyma' kategorileri içerisinde değerlendirilebilecek içerikleri kamuoyuna sundukları gözlenmiştir. Beşinci kolu açıklama kategorisinde referansların sunulduğu, betimlemelerin yapıldığı, örneklerin gösterildiği tespit edilmiş; karşı koyma kategorisinde ise milli birliği muhafaza ederek müteyakkız kalınması gerektiğinin vurgulandığı, kişilerden beşinci kola karşı tatbik etmeleri gereken tutum ve davranış kalıplarına yönelik örneklerin sunulduğu görülmüştür. Çalışma, beşinci kol faaliyetlerinin altın çağında, konunun Türk basınında eşik bekçilerince işlenişini ele almasıyla benzerlerinden ayrılmaktadır.

show abstract

Binbaşı Hüseyin Rauf (Orbay) Müfrezesi’nin Faaliyetlerinin Modern Gayrinizami Harp Teorisi Açısından Değerlendirilmesi

Levent¹

2020

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi

View full text Add to dashboard Cite

Literatürde, teşkiline I. Dünya Harbi'nin ilk günlerinde başlanılan ve Afganistan üzerinden Hindistan'a ulaşarak, İngiltere'yi can evinden vurmayı amaçlayan Binbaşı Hüseyin Rauf (Orbay) Müfrezesi'nin faaliyetlerini konu alan akademik çalışmalar görmek mümkündür. Ancak, ortak noktaları konuyu klasik askeri tarih yaklaşımıyla ele almak olan bu çalışmalar ile müfrezenin yüklendiği misyonun ve harbin neticesine olan etkisinin tam anlamıyla anlaşılması mümkün değildir. Bu durum, sıradışı yöntemlerle mücadele etmek üzere kurgulanan müfrezenin faaliyetlerinin anlamlandırılabilmesi adına modern gayrinizami harp teorisinin kullanılmasını zorunlu kılmaktadır. Nitekim konuya gayrinizami harp penceresinden bakıldığında, her yönüyle konvansiyonel bir birlikten ayrışan bu müfrezenin ilk teşkil amacı olan Afganistan ve Hindistan'a ulaşamamış olmakla birlikte, İran' daki faaliyetleriyle harbin seyrini büyük oranda etkilediği görülecektir.Arşiv belgeleri, dönemin tanıklarına ait hatıralar ve ulusal/uluslararası literatüre girmiş Türkçe, İngilizce, Almanca eserler üzerinden yapılan çapraz okumaların, modern gayrinizami harp konseptinin oluşumuna katkı sağlayan teorisyenlerin çalışmalarıyla harmanlanması sonucunda ortaya çıkan bu çalışmayla müfrezenin faaliyetlerine yeni bir boyut kazandırılması ve literatürdeki eksikliğin giderilmesine katkı sağlanması amaçlanmaktadır.

show abstract

scite is a Brooklyn-based organization that helps researchers better discover and understand research articles through Smart Citations–citations that display the context of the citation and describe whether the article provides supporting or contrasting evidence. scite is used by students and researchers from around the world and is funded in part by the National Science Foundation and the National Institute on Drug Abuse of the National Institutes of Health.

Contact Info

hi@scite.ai

10624 S. Eastern Ave., Ste. A-614

Henderson, NV 89052, USA

Blog Terms and Conditions API Terms Privacy Policy Contact Cookie Preferences Do Not Sell or Share My Personal Information

Made with 💙 for researchers

Part of the Research Solutions Family.

İran Kaynaklarina Göre Nazi̇ Dönemi̇nde Almanlarin İran’daki̇ Casusluk Ve Propaganda Faali̇yetleri̇

Cited by 3 publications

References 0 publications

Türkiye - İran Sınır Meseleleri: 1913-1939

Türkiye - İran Sınır Meseleleri: 1913-1939

Beşinci Kola Karşı Halkla İlişkiler: Nadi ve Sertel’in Beşinci Kola Dair Kaleme Aldıkları Köşe Yazılarının Kamuoyunu Bilgilendirme Ekseninde Analizi

Binbaşı Hüseyin Rauf (Orbay) Müfrezesi’nin Faaliyetlerinin Modern Gayrinizami Harp Teorisi Açısından Değerlendirilmesi

Contact Info

Product

Resources

About