Investigation of Occupational Diseases Seen in Mining Sector in Turkey

Abstract

Madencilik iş kazaları ve meslek hastalıklarına sebep olan tehlike ve risk faktörleriyle çok sık karşılaşılan sektörlerin başında gelmektedir. İş sağlığı ve güvenliğinin temel amaçlarından birisi çalışma ortamında çalışanların sağlığını olumsuz etkileyebilecek risk etmenlerinden çalışanları korumak ve meslek hastalıklarını önlemektir. Bu çalışmada, meslek hastalıklarına neden olan etkenler ile madencilik sektöründe görülen meslek hastalıklarına sebep olabilecek tehlike ve risk faktörleri incelenmiştir. Ülkemizde 2010-2018 yılları arasında madencilikte ve diğer sektörlerde faaliyet gösteren işletme, çalışan ve meslek hastalıkları sayılarındaki değişim analiz edilmiştir. Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirilen meslek hastası ile çalışan sayılarına göre beklenen meslek hastası sayıları arasında büyük fark olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca bu hastalıklar ile mücadele konusunda korunma politikaları önerilmiştir.

Tozlu Çalışmalarda Meslek Hastalıkları ve Tozla Mücadele

“…Meslek hastalıkları tanısı konulan çalışanlara ilişkin verilerin toplanması, yorumlanması ve ilgili birimlere ulaştırılması, meslek hastalıklarının önlemesi bakımından oldukça önemlidir [1]. Meslek hastalığı tanı sayısı ve meslek hastalığına neden olan risk faktörleri bilinmeden, önleyici/azaltıcı tedbirlerin alınması mümkün değildir [12].…”

“…Meslek hastalığı tanısı sonrasında, çalışma ortamında yapılabilecek müdahaleler diğer çalışanların etkileneceği faktörlere ilişkin daha ciddi önlemlerin alınmasını ve daha sıkı denetimlerin yapılmasını sağlayacaktır. Kontrol yöntemleri doğru uygulandığı takdirde gerekli risk yönetimi çalışmaları ile meslek hastalıkları yüzde yüz önlenebilmektedir [1].…”

“…Ülkemizde ve tüm dünyada, çalışma hayatının en önemli sorunlarından biri iş kazaları ve meslek hastalıklarıdır [1]. Meslek hastalığı; Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)'nün 1981 yılındaki 155 numaralı İş Sağlığı ve Güvenliği Sözleşmesi, 2002 ILO protokolü kapsamında, "iş faaliyetlerinden kaynaklanan risk faktörlerine maruz kalma sonucu ortaya çıkan bütün hastalıklar" şeklinde tanımlanmaktadır [2].…”

“…Hastalık etkeni, çalışılan yerde olduğu için yapılan iş ile hastalık arasında nedensellik ilişkisi bulunmaktadır. İşyeri ortam koşullarının tozlu, gürültülü, aşırı sıcak/soğuk olması, nemli veya oksijensiz olması gibi mesleki riskler bir süre sonra meslek hastalığı şeklinde ortaya çıkmaktadır [1]. Meslek hastalıklarının önüne geçebilmesi için risk faktörlerine ilişkin proaktif önlemler alınması gerekmektedir [3].…”