İntraartiküler propolis ekstraktının erişkin sıçanlarda deneysel osteoartrit tedavisinde etkinliği

Abstract

ÖzetAmaç: Eklem kıkırdağının kendini tamir edebilme yeteneği oldukça sınırlıdır. Dejeneratif osteoartrit (OA), eklemde özellikle eklem kıkırdağı ve subkondral kemikte ilerleyici dejenerasyonla karakterizedir. Bazı sitokinler, matriks metalloproteinazlarının (MMP) ve kondrosit kaynaklı katabolik maddelerin salınımını artırarak kıkırdak harabiyetini hızlandırırlar. Bal arıları tarafından üretilen propolis sitokinler ve MMP üzerinde etkiye sahiptir. Bu çalışma; intraartiküler propolis uygulanmasının deneysel osteoartrit üzerine etkilerini araştırmayı amaçlamaktadır.Yöntemler: Çalışmada kullanılan 21 adet Spraque Dawley cinsi dişi sıçan sadece artrotomi yapılan (A), artrotomi ve intraartiküler propolis uygulanan (P) ve artrotomi ve intraartiküler serum fizyolojik uygulanan (SF) olmak üzere üç gruba ayrıldı. P grubuna artrotomi sonrası 3. haftadan itibaren toplam üç hafta, haftada bir kez olacak şekilde 0.5 mg/ml konsantrasyondaki propolisten 0.1 ml intraartiküler verildi. SF grubuna ise P grubuyla aynı zamanlarda serum fizyolojik verildi. 6. hafta sonunda bütün sıçanlar servikal dislokasyon yoluyla sakrifiye edildi ve alınan diz eklemleri Safranin O-Fast Green ile boyanarak Mankin Skorlamasına göre histolojik olarak değerlendirildi.Sonuç: İntraartikülerpropolisekstraktı uygulamasının deneysel OA oluşumunu azaltıcı etkisi olabilir. Anahtar kelimeler: Propolis, osteoartrit, eklem kıkırdağıYazışma Adresi / Correspondence: Gökçen Kerimoğlu, Histoloji ve Embriyoloji Ana Bilim Dalı Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Trabzon, Türkiye e-mail: gokcen_kaplan@yahoo.com DOI: 10.5798/dicletip.362306 Bulgular: Yapılan histolojik skorlamada gruplardaki ortalama skorlar;A grubunda 0.57; SF grubunda 10.1 ve P grubunda ise 5.57 puan olarak hesaplanmıştır. A grubunda; eklem yüzeyi kıkırdak yapısının, boyanmasının ve hücrelerinin genel olarak normal olduğu görüldü. SF grubunda, kıkırdak yüzeyinde yarıklar; hücrelerinde ve matriks boyanmasında ciddi bozukluk mevcut olduğu gözlendi. P grubunda ise boyanmada azalma ve hücrelerde gruplaşmalar görülse de eklem yüzeyi SF grubuna göre daha düzgündü.