Implikacje ekonomiczne tak zwanych zabójczych przejęć z perspektywy antymonopolowej

Abstract

Od kilku lat toczą się szerokie i ożywione debaty na temat stosunkowo nowego fenomenu tzw. zabójczych przejęć, tj. przejmowania przez duże, zasiedziałe na rynku przedsiębiorstwa (zwykle dominantów rynkowych) potencjalnych konkurentów (zwykle typu start-up) dysponujących innowacyjną technologią, w celu udaremnienia przyszłej konkurencji. Niniejszy artykuł ma na celu ustalenie, jakie są ekonomiczne reperkusje tego zjawiska i w jaki sposób wpływają one na podejście do niego władz odpowiedzialnych za ochronę konkurencji. Ustalenia te poprzedzono wstępnym objaśnieniem pojęcia i specyfiki zabójczych przejęć. Następnie zbadano dogłębniej ich skutki dla konkurencji oraz innowacji, z uwzględnieniem rzeczywistej skali tego zjawiska oraz jego empirycznych przykładów. Przedstawiono także zwięźle trudności w identyfikacji oraz ocenie zabójczych przejęć, implikowane ich ekonomiczną specyfiką. Metodologia artykułu opiera się głównie na analizie literatury ekonomicznej i prawniczej dotyczącej tytułowego zagadnienia, a po części także na analizie dogmatycznoprawnej regulacji antymonopolowych oraz praktyki ich stosowania. W świetle poczynionych uwag, niezależnie od koncepcyjnej niejednoznaczności zabójczych przejęć oraz ich złożonych implikacji ekonomicznych, rośnie – jak się wydaje – przekonanie, że jest to realny i poważny problem, któremu nie można zaradzić za pomocą jedynie konwencjonalnych narzędzi antymonopolowych, nie mówiąc już o samoregulacji rynkowej. Nie wydaje się, aby poszukiwanie optymalnej odpowiedzi na wyzwania stwarzane przez zabójcze przejęcia doprowadziło do znalezienia jednego, idealnego rozwiązania dla wszystkich jurysdykcji, choćby zważywszy na ich zróżnicowane uwarunkowania ekonomiczne i prawne.