Immunohistochemical markers: Carcinoembryonic antigen, p53, Ki-67, and proliferating cell nuclear antigen as prognostic factors for colorectal cancer

Abstract

Kratak sadržajUvod. Učestalost karcinoma kolona i rektuma je u postupnom porastu posljednjih dvadeset godina. Da bi procjena ljekara o trajanju života pacijenata i/ili liječenju bila što preciznija, u onkologiji se koriste faktori prognoze i predikcije. Oni se mogu klasifikovati na: kliničko-hirurške, patološko-histološke i imunohistohemijske. Cilj rada je bio utvrditi značaj imunohistohemijskih markera -karcinoembrionalnog antigena (CEA), p53, Ki-67 i proliferišućeg nuklearnog antigena (PCNA) u predikciji preživljavanja pacijenata sa karcinomom kolona i rektuma.Metode. Od 1. januara 2010. godine do 1. decembra 2017. godine u Javnoj zdravstvenoj ustanovi bolnici "Sveti Vračevi" u Bijeljini liječeno je 484 pacijenata sa karcinomima kolona i rektuma kojima je u tkivu karcinoma imunohistohemijskom analizom ispitana ekspresija CEA, p53, Ki-67 i PCNA.Rezultati. Imunohistohemijska analiza tkiva primarnog kolorektalnog adenokarcinoma ispitivanih pacijenata pokazala je jako pozitivnu ekspresiju CEA kod 301 (62%) pacijenta, p53 kod 329 (68%), PCNA kod 314 i Ki-67 kod 275 (56,8%) pacijenata. Pacijenti sa jako pozitivnom ekspresijom CEA, p53 i PCNA su imali statistički značajno lošije preživljavanje u odnosu na pacijente sa slabom ekspresijom ovih imunohistohemijskih markera. Nema statistički značajne razlike u preživljavanju pacijenata sa jako pozitivnim imunohistohemijskim skorom Ki-67 u odnosu na pacijente sa slabo pozitivnim vrijednostima skora.Zaključak. Imunohistohemijska analiza se ne koristi u rutinskoj analizi karcinoma kolona i rektuma, iako imunohistohemijski markeri predstavljaju korisne prediktore preživljavanja pacijenata.Ključne riječi: imunohistohemijski markeri, CEA, p53, Ki-67, PCNA, kolorektalni karcinom, preživljavanje