İlköğreti̇m Ders Programlarinin Öğrenci̇ye Kazandirilmasi Hedeflenen Değerler Açisindan İncelenmesi̇

Abstract

Bu çalışmada ilköğretim Hayat Bilgisi, Sosyal Bilgiler, Türkçe, Matematik, Fen ve Teknoloji derslerinin öğretim programları öğrencilere kazandırılması hedeflenen değerler bakımından incelenmiştir. Bu araştırmada, ilköğretim dersi öğretim programlarını öğrenciye kazandırılması hedeflenen değerler açısından değerlendirilebilmek amacıyla öncelikle değer, değer eğitimi ile ilgili literatür ve yapılan araştırmalar incelenmiştir. Literatür taraması sonucu hangi özelliklerin "değer" kabul edilebileceği belirlenmiştir. Daha sonra ilköğretim dersi öğretim programları (Hayat Bilgisi, Sosyal Bilgiler, Türkçe, Matematik, Fen ve Teknoloji derslerinin öğretim programları) nitel araştırma yöntemlerinden olan doküman incelemesi yöntemi ile incelenmiştir. Çalışmada genel olarak aşağıdaki bulgular elde edilmiştir. Hayat bilgisi dersi öğretim programında "değerler" ifadesine doğrudan yer verilmezken, bazı değerlerin programda "kişisel nitelikler" başlığı altında yer aldığı görülmektedir. Sosyal bilgiler dersi öğretim programında değerler "doğrudan verilecek değerler" olarak belirtilmektedir. Türkçe dersi öğretim programında değerlerle ilgili bir açıklama bulunmamakta ancak kazanım ifadelerinde bazı değerlerin yer aldığı görülmektedir. Matematik dersi öğretim programında da bazı değerlerin belirgin bir şekilde yer almadığı, ancak "matematik eğitiminin genel amaçları" arasında ve ölçme değerlendirme bölümünde yer aldığı görülmektedir. Fen ve teknoloji dersi öğretim programında ise değerler, "Tutumlar ve Değerler" başlığı altında verilmiştir. Çalışmanın sonucunda, öğretim programlarında öğrencilere  Bu makale, 13-15 Mayıs 2010 tarihleri arasında Balıkesir-Ayvalık'ta düzenlenen 1. Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi'nde sunulan sözlü bildiri esas alınarak üretilmiştir.

Student Opinions on the Order of Importance of the Root Values and in Which Course They Can be Taught Better

“…However, it is an expected situation that every lesson is taught with activities for root values. Similar points were underlined in the study conducted by Güven (2013). In the related study, the lessons in primary school were examined in terms of values and it was mentioned that there were deficiencies because a certain standard could not be established in the programs in terms of values.…”

Examinatıon of the Science Course Curriculum of the Year 2018 in Terms of Including Lesson Outcomes Regarding Responsibility

“…Alan yazında fen bilimleri dersi öğretim programı üzerine yapılan çalışmalar incelendiğinde öğretim programının ağırlıklı olarak; öğretmen ve öğrenci görüşleri çerçevesinde (Akpınar, Günay ve Hamurcu, 2005;Aydın ve Çakıroğlu, 2010;Aydın, 2007;Benli Özdemir ve Arık, 2017;Boyacı, 2010;Böyük, 2017;Erdoğan, 2007;Karaman ve Karaman, 2016;Önal, 2013;Sülün ve Kılıç, 2013;Tosun ve Çevik, 2011;Yangın, 2004), beceriler boyutunda (Başdağ, 2006;Kılıç, Haymana ve Bozyılmaz, 2010;Saban, Aydoğdu ve Elmas, 2014;Şahin, Aydın ve Yurdakul, 2016), öğrenme ve öğretme süreci boyutu ile (Başar, 2009;Gömleksiz ve Bulut, 2007;Güven, 2013;Kunduroğlu, 2010;Tanrıverdi, 2010), farklı anlayış ve genel özellikler çerçevesinde (Ayas, 1995;Çakıcı ve Ilgaz, 2011;Çakıcı, 2009;Çepni, Küçük, Ayvacı, 2014;Demirci Güler, 2013;Gibson ve Chase, 2002;Gücüm ve Kaptan, 1992;Oğuz Haçat ve Aşkın Tekkol, 2017;Ünal, Coştu ve Karataş, 2004;Ünder, 2010) (Yıldırım ve Şimşek, 2016, s.45). Araştırma verileri, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan, olgu ve olaylar hakkında bilgi içeren yazılı materyallerin analizini kapsayan doküman analizi yoluyla elde edilmiştir (Forster, 1994;aktaran Turgut, 2011, s.239).…”

Sinif Öğretmenleri̇ni̇n Hayat Bi̇lgi̇si̇ Öğreti̇mi̇ Tutumlarinin Uygulamalari İle Karşilaştirilmasi

“…Hayat bilgisi öğretiminin önünde sadece sınıf öğretmeninin yetersizliğinden kaynaklanan engellerin olmadığı, program, ders kitapları, yönetmelikler açısından da engellerin olduğu görülmektedir. Bu engeller; programda etkinliklerin az yer alması, sürenin yetmemesi, bilimsel araştırma merakını geliştirici olmaması, konuların düzensiz olması, temaların ilgi çekici metinler ve konu başlıklarından oluşmaması, içeriğinin yetersiz olması, temaların içerdiği bilgi ve kavramların öğrencilerin hazırbulunuşluk seviyelerine uygun olmaması, yöntem ve teknik çeşitliliğine fazla yer verilmemesi (Öztürk ve Kalafatçı, 2017), değerlerin açıkça belirtilmemiş olması (Güven, 2003) örnek verilebilir. Ders kitaplarındaki eksiklikler ise; etkinliklerin aktif öğretim yöntemlerine yeterince yer vermemesi (Aykaç, 2011), birçok dil ve anlatım hatasının olması, kullanılan görsellerin öğrencilerin gelişim seviyesine uygun olmaması ve olumsuz örtük ifadeler taşıması, bazı etkinlik ve görsellerin de öğrenme ve öğretme ilkelerine uygun olmaması (Gözütok, Doğan-Taş, Rüzgar, Akçatepe ve Yetkiner, 2015), gezi-gözlem, inceleme ile ilgili bilgi bulunmamasıdır (Demir ve Özden, 2013).…”