Hurda Malzemeden Çeli̇k Üreti̇mi̇: İthal Gi̇rdi̇ Veri̇leri̇yle Kümeleme Anali̇zi̇

Abstract

Uluslararası ticaret sistemi içerisinde yer alan ülkelerde sanayinin, iktisadî büyüme ve kalkınmanın temel dayanakları arasında yer alan demir çelik sektörü ülkeler tarafından kurulması ve geliştirilmesi gerekli-öncelikli endüstriler arasında kabul edilmektedir. Sanayileşme süreçlerinin gelişimi, teknolojik değişimler, küreselleşme ve değişen demografik yapının bir sonucu olarak ortaya çıkan üretim ve tüketim değerlerinin artışı doğal kaynakların kullanımının artması ve varlıklarının azalması sorununu da beraberinde getirmektedir. Bu bağlamda demir çelik sektörü hammadde olarak demir cevherinin işlenmesi faaliyetleriyle doğal kaynaklar ekonomisi, demirli atık ve hurda malzemenin işlenmesi faaliyetleriyle de sanayi ekonomisi içerisinde değerlendirmeye alınabilen özellikli sektörler arasında yer almaktadır. Çalışmada, hurda malzemeden çelik üretim süreçlerini ithalat rakamları ile değerlendirmeye alarak, başlıca çelik üretimi gerçekleştiren yirmi ülke üzerinde 2007-2021 dönemini beşer yıllık periyotlarla kümeleme analizine tabi tutulmuştur. Çalışmanın sonuçlarının ülkelerin üretim yöntemi ağırlıkları ile uyumlu olduğu görülmektedir. Elde edilen analiz bulgularından, etkin ve verimli çelik üretiminin demir cevheri kadar hurda malzemeye de bağlı olması, ülkelerin hurda ithalatında daha koruyucu politikaları benimsemesi gerektiği sonucuna ulaşılmaktadır.