History Consciousness, Identity and History Education

Abstract

Tarih bilinci kavramına ilişkin yapılan araştırmalar artmasına rağmen tarih bilinci kavramının tanımı ve kapsamına ilişkin belirsizlikler halen devam etmektedir. Tarih bilinci kavramının anlaşılması onla ilişkili bilinç, kolektif bilinç, tarihsel okuryazarlık gibi kavramların anlaşılmasına bağlıdır. Yine tarih bilicinin oluşumu ve tarih bilincinin nasıl oluşturulacağı konuya ilişkin temel problemler arasında değerlendirilmektedir. Mevcut araştırma söz konusu gerekçelerden hareketle tarih bilinci ve tarih bilinciyle ilişkili temel sorunların cevaplanmasına dönük ilgili literatüre dayalı sistematik bir analiz yapmayı amaçlamaktadır. Araştırma sonucunda ortaya koyulan önemli sonuçlardan biri tarih bilincine dair yapılan tanımlarda kavramın ayırt edici niteliğinin saptanmasıdır. Buna göre geçmiş, şimdi ve geleceğin anlaşılması ve yorumlanması, söz konusu tanımların ortak noktasıdır. Yine tarih bilincinin antik dönemlerden günümüze var olduğu ortaya koyulmuştur. Tarih bilincinin milletlerin devamlılığı ve ulusal ile küresel ölçekte iyi vatandaşları yetişmesi için sosyal boyutta bir gerekliliktir. Tarih eğitimi ve öğretiminin niteliği ise doğru bir tarih bilinci oluşturmada kritik bir öneme sahiptir. Bu bağlamda öğrencilerin aktif olduğu, görsel materyallerle desteklen öğretim etkinlikleri ile kolektif şekilde yapılan anma ve kutlama günlerine ilişkin etkinler tarih bilincini teşvik edici etkinlikler olarak değerlendirilmektedir.