Hemodiyaliz Hastalarında Yaşam Kalitesi ile Depresyonun Değerlendirilmesi ve Aralarındaki İlişkinin İncelenmesi

Abstract

Çalışmada, hemodiyaliz tedavisi alan hastaların yaşam kalitesi ve depresyon düzeylerini, bunları etkileyen faktörleri belirlemek ve hastaların yaşam kalitesi ve depresyon düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemek amaçlanmıştır. Araştırma, tanımlayıcı ve kesitsel türde bir çalışmadır. Araştırma, Muş Devlet Hastanesi’nde hemodiyaliz tedavisi alan 92 hasta ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada veri toplama araçları olarak Böbrek Hastalığı ve Yaşam Kalitesi Formu ve Beck Depresyon Ölçeği kullanılmıştır. Çalışmada verilerin analizinde betimleyici istatistikler, Mann-Whitney U ve Kruskal Wallis testlerinden ve korelasyon analizinden yararlanılmıştır. Çalışmada hemodiyaliz hastalarının toplam yaşam kalitesi puanı 46.65±10.81; depresyon puan ortalaması ise 14,16±6,08 olarak bulunmuştur. Hastaların orta düzeyin altında yaşam kalitesi puanına sahip oldukları ve hastaların %31,52’sinde depresyon puan ortalamasının Türkiye için belirlenen kesme puanının üzerinde olduğu saptanmıştır. Çalışmada, hemodiyaliz hastalarının cinsiyet, yaş ve eşlik eden hastalık olma durumu özelliklerinin hem yaşam kalitesi ve hem de depresyon düzeyleri üzerinde; medeni durum ve hastalıktan önce çalışma durumu özelliklerinin ise sadece yaşam kalitesi üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık oluşturduğu tespit edilmiştir. Çalışmada, depresyon ile toplam yaşam kalitesi ve tüm alt boyutları arasında istatistiksel açıdan anlamlı ve negatif yönlü ilişkiler olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Gelecekteki araştırmalarda, kronik böbrek yetmezliği hastalığının farklı tedavi yöntemlerinde, hastalardaki depresyonun erken teşhisi ve tedavisinin, hastaların yaşam kalitesini iyileştirmeye yardımcı olup olmayacağı değerlendirilebilir.