Hélène Cabanes-Gracia (1919-2010), Itinerari d’una ensenhaira occitana

Abstract

Elena Cabanas (06/07/1919-19/11/2010) ten una plaça de las grandas a las debutas de l’ensenhament de l’occitan dins l’escòla publica d’aprèp-guerra. Tre la Liberacion se trapa dins totas las luchas : militanta sindicala, militanta Freinet e sobretot militanta occitanista. Responsable de l’Ofici de l’Ensenhament Public de la Societat d’Estudis Occitans, la SEO, monta lo Grop Antonin Perbòsc en utilitzant los metòdes Freinet que mena fins al cap en fasent capejar la lenga d’oc de la paraula de l’enfant. Farga La Garba occitana, recuèlh d’escriches d’enfants e s’endralha a la meteissa epòca dins la creacion d’una revista politicò-literària, L’Ase negre. Mas, per manca d’argent e d’ajuda, aitanben materiala coma morala, lo Grop Antonin Perbòsc e L’Ase negre s’arrestèron quora se demitèt Elena Cabanas, La Garba occitana seguiguèt pauc de temps aprèp. Dos ans pus tard, Robèrt Lafònt e Fèlis Castan fargan la Seccion Pedagogica de l’IEO e van tornar integrar Elena Cabanas dins l’activitat pedagogica de l’Institut. Farà doncas partida del Comitat de Redaccion de la revista que se va fargar, lo Butletin Pedagogic que se muda puòi en Quasèrns Pedagogics, revista que baileja de 1960 a 1964. Tanben bailejarà la revista Vida Nòstra. Se pòt tanben notar la sieuna participacion a la fondacion del MLCR (Moviment Laïc de las Culturas Regionalas) e lo trabalh de ligason qu’organitza a l’entorn de son amic Raol Bayou qu’es alara diputat d’Erau (e aderent ancian del Grop Antonin Perbòsc) dins l’amira de depausar un projècte de lei en favor de l’ensenhament de las lengas regionalas. Son combat s’arrestarà pas quora se’n anirà a la retirada. Ensenharà l’occitan al licèu d’Agde puòi farga lo Cercle occitan d’Agde. Sa darrièira lucha serà per la dubertura d’una calandreta a Agde, la calandreta dagtenca, e ne serà la capiscòla d’onor fins a sa mòrt.