Hedefe Yönelik Kemoterapi İlaçlarına Bağlı Akneiform Döküntü ve Eşlik Eden Diğer Dermatolojik Yan Etkiler: Retrospektif Bir Değerlendirme

Abstract

ÖzetAmaç: Epidermal büyüme faktörü reseptörü (EBFR) inhibitörleri başta akneiform (püstüler, papülopüstüler) döküntü olmak üzere birçok dermatolojik yan etkiye yol açabilmektedir. Nadiren hedefe yönelik başka kemoterapi ilaçları da benzer bir püstüler döküntüye neden olabilir. Çalışmamızda çoğu son yıllarda kullanıma giren bu ilaçlara bağlı olarak gözlemlediğimiz başta akneiform döküntü olmak üzere dermatolojik yan etkilerin değerlendirilmesi amaçlandı. Gereç ve Yöntem: Mayıs 2007 ve Nisan 2011 tarihleri arasında kemoterapi ilaçlarına bağlı akneiform döküntü tanısı konulan 23 hastanın poliklinik kayıtları retrospektif olarak incelendi. Akneiform döküntüye neden olan ilaçlar, döküntünün klinik özellikleri, eşlik eden diğer dermatolojik yan etkiler ve hangi tedavi seçeneklerinin kullanılmış olduğu araştırıldı. Dermatolojik yan etkilere bağlı olarak kemoterapinin kesilip kesilmediği değerlendirildi. Bulgular: Akneiform ilaç döküntüsüne neden olan ilaçların başında 21 hastada etken olan erlotinib ve setuksimab gibi EBFR inhibitörleri yer alıyordu. Everolimus ve irinotekan ile bevasizumabın birlikte kullanımı birer hastada etkendi. Döküntü tüm hastalarda yüzü etkilerken bunu gövde, boyun ve saçlı deri izliyordu. Yüzün birçok bölgesi tutulurken göz çevresi çoğunlukla sağlam kalmıştı. Kseroz ve paronişi sık eşlik eden dermatolojik bulguları oluştururken, iki hastada geç dönemde kaş, kirpik kıllarında uzamaya rastlanmıştı. Takibi yapılabilen tüm hastalarda akneiform döküntü ve paronişi topikal veya sistemik antibiyotiklerle veya akne vulgaris ve rozasea tedavisinde yer alan başka ilaçlar ile önemli ölçüde kontrol altına alınmıştı ve kemoterapinin kesilmesine gerek kalmamıştı. Sonuç: Deri ve Zührevi Hastalıklar uzmanlarının kemoterapi ilaçlarının özgün döküntüleri konusunda bilgi sahibi olması ve hastalara doğru yaklaşması kemoterapinin idamesinin sağlanması açısından kritik bir öneme sahiptir. Kemoterapi kullanımına bağlı akneiform döküntü özellikle yüzü ilgilendirirken, göz çevresi sağlam kalır. Kseroz, paronişi ve trikomegali eşlik eden diğer dermatolojik bulgulardır. (Türk derm 2012; 46: 84-9) Anah tar Ke li me ler: Epidermal büyüme faktörü reseptörü inhibitörleri, hedefe yönelik kemoterapi, akneiform döküntü, paronişi, kseroz, trikomegali Sum maryBackground and Design: Epidermal growth factor receptor (EGFR) inhibitors may cause different adverse cutaneous reactions including acneiform (pustular, papulopustular) eruption. Rarely, other specific targeted cancer therapy agents may cause similar pustular eruptions. The aim of this study was to evaluate the adverse skin reactions, mainly acneiform eruptions caused by these chemotherapeutic agents. Material and Methods:We retrospectively analyzed the data of 23 patients who developed acneiform eruption due to chemotherapeutic agents between May 2007 and April 2011. The drugs causing acneiform eruption, clinical features of eruption, other associated dermatologic adverse reactions and the treatment modalities used for the acneiform reaction were noted. Results: EGFR inhib...