Hâlet-i Rûhiyyenin Aynası Olarak İstinsah Kayıtları: Rodos’ta Bir Sürgünün Gizli Feryadı

Abstract

ÖZYazma eser, müellif, müstensih ve okur üçgeninde vücut bulan bir başka ifadeyle ana unsuru metin olan fakat ana metnin dışında da birçok unsuru barındıran kümülatif bir bilgi aracıdır. Bu unsurlar asırları ve coğrafyaları dolaştıkça yeni girdilerle zenginleşir. Yazma eser unsurlarından bir tanesi de istinsah kayıtlarıdır. İstinsah kayıtları, okuruna kitabın ve nüshanın künye bilgisini vermesinin yanı sıra özellikle sosyal ve kültürel hayata ışık tutup kaynaklık edecek (haricî) malumatı da içerisinde barındırır. XVI. yüzyıl ortasında (1551) Humuslu Ali b. Ahmed'in elinden çıkan mecmuadaki istinsah kayıtları da bahsedilen hâricî malumata ev sahipliği yapmaktadır. Ali b. Ahmed'in yaşamaya bir türlü alışamadığı Rodos'ta istinsah ettiği bu mecmuada on iki eser bulunmaktadır. Bu makalede mecmuada bulunan mezkur eserlerin istinsah kayıtları kronolojik olarak incelenecek ve sadece bu kayıtlardan yola çıkarak Ali b. Ahmed'in biyografisine dair bir okuma yapılmaya çalışılacaktır. Zira müstensih Ali b. Ahmed bu istinsah kayıtlarında eserin künye bilgisinden Dîvân DİSİPLİNLERARASI ÇALIŞMALAR DERGİSİCilt 24 say› 46 (2019/1): 65-91