Güncel Gelişmeler Işığında İsviçre, Alman ve Türk Hukuklarında Küçüklerin Evlat Edinilmesinde Yaş Koşulu

Abstract

Evlat edinme, evlat edinilen küçüğe evlilik içinde doğan çocuk statüsünü kazandıran bir kurumdur. Evlat edinme ilişkisinin kurulabilmesi için, bir takım koşulların varlığı gerekmektedir. Bu kapsamda evlat edinme ilişkisinin koşulları; küçüklerin evlat edinilmesi ve erginlerin veya kısıtlıların evlat edinilmesi şeklinde ikili bir ayrıma tabi tutularak incelenebilir. Bununla birlikte evlat edinmenin koşulları da, kendi içinde üç alt ayrıma ayrılmaktadır. Bu ayrımlar; evlat edinilen açısından esasa ilişkin koşullar, evlat edinen açısından esasa ilişkin koşullar ile evlat edinmenin şekle ilişkin koşullar ve evlat edinmenin usulüdür. Evlat edinilen açısından aranan başlıca esasa ilişkin koşullar; ehliyet, rıza, küçüğün yararı, bakım ve eğitim koşulu ile başkası tarafından evlat edinilmemiş olmadır. Evlat edinen açısından başlıca esasa ilişkin koşullar ise; ehliyet, yaş, evlat edinilecek kişi ile evlat edinen kişi arasındaki yaş farkı, evlilik ve evlat edinenin diğer çocuklarının menfaatinin gözetilmesidir. Anılan koşulların sağlanması ile birlikte evlat edinme ilişkisi, hakimin olumlu kararı ile kurulur. Evlat edinmenin esasa ilişkin koşullarından olan yaş koşulu, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 306. maddesinde hüküm altına alınmıştır. Anılan maddeye göre, evlat edinebilmek için asgari olarak en az otuz yaşını doldurmuş olmak gerekmektedir. Bununla birlikte evlat edinenin belli bir yaşta olması koşulu ise her durumda aranmamakta olup, beş yıllık bir evliliğin olması koşulu da yaş koşulunun alternatifini oluşturmaktadır. İsviçre Hukukunda ise bu koşul yirmi sekiz yaştır. Ancak 01.01.2018 tarihinde gerçekleşen revizyon ile ZGB Art. 264a/II hükmü yirmi sekiz olarak belirlenen yaş koşuluna bir istisna getirmiştir. Bu istisna; çocuğun menfaatinin korunması için zorunluluk teşkil ettiği takdirde asgari yaş koşulundan ayrılmanın mümkün olduğuna ilişkindir. Alman Hukukunda ise BGB §1743 uyarınca, evlat edinebilmek için eşlerin yirmi beş yaşına erişmiş olması veya BGB §1741/II hükmünde üçüncü cümlede öngörülen durumlarda, eşlerden birinin yirmi beş, diğer eşin de yirmi bir yaşına ulaşmış olması gerekmektedir.