Göç, Çalışma Hayatı ve Toplumsal Cinsiyet: Karşılaştırmalı Perspektiften Hopada

Zorunlu Göçün Görün(e)meyen Aktörleri: Temsil ve Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Sığınmacı Erkekler

“…Dahası piyasanın erkek tekelinde olan bir alan olması nedeniyle (Sancar, 2013) kadın sığınmacıların, istihdam konusunda yaşadıkları sorunlardan kaynaklanan ve zorunlu göçe bağlı olarak ortaya çıkan yoksulluk sorununa çözüm üretmeleri zorlaşmaktadır. Kadınlar çoğunlukla kayıt dışı işgücü piyasalarının hedefi haline gelmekte, çalışma yaşamlarında emek sömürüsü, ücrette adaletsizlik, şiddet, ayrımcılık ve cinsel taciz gibi zorlu koşullarla karşılaşmakta ya da insan ticaretinin mağdurları olmaktadırlar (Coşkun, 2016;Danış, 2007;Dedeoğlu, 2011;Eder, 2015;Kaya ve Orhan Demirağ, 2016;Özbey, 2017;Şahin, 2018;Yaman, 2018). Aynı zamanda bu sorunlar refakatsiz kadın sığınmacılar için çok daha fazla yıpratıcı olmaktadır (Cesur Kılıçarslan, 2016).…”

“…Bu durum büyük ölçüde toplumsal cinsiyete dayalı eşitsiz ilişkiler temelinde gerçekleşmekte; kadınların hali hazırda mevcut olan ikincil konumları sığınma süreci ile birlikte pekişmektedir (Akpınar, 2017;Dayıoğlu Oyman, 2016;Erdoğan ve Gönülçalan, 2018;Şeker ve Uçan, 2016). Kadın sığınmacılar toplumsal cinsiyet düzenine bağlı olarak temel ihtiyaçlarını karşılamada erkeklere oranla çok daha fazla zorluklar yaşamakta (Barın, 2015;Cankurtaran ve Albayrak, 2019); istihdamda ekonomik ve cinsel sömürüye maruz kalmakta (Coşkun, 2016;Danış, 2007;Dedeoğlu, 2011;Eder, 2015;Kaya ve Orhan Demirağ, 2016;Özbey, 2017;Şahin, 2018;Yaman, 2018) ya da Suriyeli sığınmacı kadınlar örneğinde olduğu gibi her türlü şiddet biçimi ile karşılaşmaktadırlar (Kaya, 2015). Bu sorunlar kadınların bekâr ya da refakatsiz olmaları ile birleşince büyümekte (Cesur Kılıçarslan, 2016;Küçükşen, 2017;Özüdoğru, 2018) ve sosyal hizmetlere erişimlerinin sınırlı olması nedeniyle çoğunlukla çözülememektedir (Coşkun, 2016;Coşkun ve Yılmaz, 2018;Coşkun, 2019).…”

“…Cinsiyetçiliğin katı bir biçimde görüldüğü ve uygulandığı alanlardan biri olan çalışma yaşamı egemen erkek pratikleri ile bütünleşmektedir (Sancar, 2013, s. 80). Bu nedenle çalışma yaşamında kadın sığınmacıların emekleri daha fazla sömürülmekte; söz konusu kadınlar cinsel taciz, fiziksel şiddet ya da psikolojik baskılar gibi sorunlar ile karşı karşıya kalmaktadırlar (Coşkun, 2016;Coşkun, 2019;Daniş, 2007;Dedeoğlu, 2011;Eder, 2015;Kaya ve Orhan Demirağ, 2016;Özbey, 2017;Şahin, 2018;Yaman, 2018). Bu durum erkekliğe atfedilen evi geçindirme rolünü (Donaldson ve Howson, 2009) üstlenmek zorunda kalan kadınlar için çok daha zorlu bir sürece işaret etmektedir (Buz, 2007, s. 44).…”

“…Çünkü mevcut toplumsal cinsiyet düzeni kadın ve erkek arasında asimetrik ilişkiler yaratmakta ve büyük ölçüde erkekler avantajlı konumlarda olmaktadır. Kadınlar, doğuştan sahip oldukları kadınlık ve sonradan sahip oldukları göçmen, sığınmacı ya da mülteci kimliklerinin kesişimi nedeniyle ataerkil toplum düzeninde erkeklere kıyasla çok daha fazla örselenmekte (Dedeoğlu ve Gökmen, 2011) ve çok sayıda sosyal soruna maruz kalmaktadır (Dayıoğlu Oyman, 2016;Coşkun, 2016;Özbey, 2017). Bir başka deyişle kadınların erkekler karşısındaki konumları zorunlu göçle birlikte pekişmekte; toplumsal cinsiyet düzenine bağlı olarak gelişen eşitsiz ilişkiler daha da güçlenmektedir.…”