Glukosinolatlardan hidrolize edilen sulforafanın potansiyel etkileri ve Nrf2-Keap-1 sinyal yolağı ile ilişkisi

Abstract

Öz: Glukosinolatlar (Gls), brassica sebzelerinde bulunan ekonomik açıdan önemli olan ikincil bitki metabolitleridir. Glukosinolatlar ve bunların hidroliz ürünleri insanlar ve hayvanlar üzerinde birçok faydalı etkiye sahiptir. Gls, bitki içeriğinde ve bağırsak mikroflorasında bulunan mirosinaz enzimi ile hidrolize edilir ve bu şekilde biyolojik aktiviteleri ortaya çıkarabilmektedir. Glukosinolatların parçalanma ürünlerinden biri olan izotiyosiyanatlar bazı kanser türlerinin önlenmesinde önemli roller oynamaktadır. En çok incelenen izotiyosiyanat öncül maddesi sülforafan, memeli hücre koruyucu enzimlerinin güçlü bir uyarıcısı olarak brokoli özlerinden izole edilmektedir. Sülforafanın, bir sıçan memeli tümör modelinde, tümörlerin boyutunu indirekt bir antioksidan olarak çalışarak küçülttüğü bildirilmiştir. Nükleer faktör eritroid 2 ile ilişkili faktör 2 (Nrf2), antioksidan ve detoksifiye eden genlerin ekspresyonunu düzenleyen, spesifik bir gen tarafından kodlanan bir transkripsiyon faktörüdür. Nrf2, birçok Faz I ve Faz II ilaç metabolize edici enzimlerin ekspresyonunu kontrol etmektedir. Aynı zamanda, Kelch-benzeri ECH birleştirici protein 1 (Keap1) sistein aminoasitlerce zengindir ve oksidatif stresin oluşmasına bağlı olarak çalışabilen bir sensör görevi yapmaktadır. Hücre koruyucu proteinleri kodlayan genlerin çoğu, Keap1-Nrf2-ARE antioksidan yanıt elementi 'ARE' sinyal yolu boyunca ortak transkripsiyonel düzenlemeyi sağlamaktadır. Artan strese göre, Keap1 Nrf2'yi aktive eder ve ARE'yi uyarmaktadır. Özellikle glukosinolatlardan hidrolize edilen sülforafan, bu yolu kullanarak oksidatif hasara ve çeşitli kanser türlerine karşı vücudu koruduğu düşünülmektedir.