Gelişmekte Olan Ülkelerde Kapalı Çember Teorisinin Test Edilmesi: Türkiye Üzerine Bir İnceleme (1980-2019)

Abstract

Bu çalışmanın amacı; 1980-2019 yılları arasındaki dönem için Türkiye’de kapalı çember teorisinin geçerli olup olmadığının test edilmesidir. Bu amaçla çalışmada yatırım, tasarruf, gelir, tüketim ve verimlilik değişkenleri otoregresif dağıtılmış gecikme sınır testi yaklaşımıyla analiz edilmiştir. Yapılan analizde üç model kurulmuştur. Bağımlı değişken olarak yatırımın ele alındığı birinci modelde değişkenler arasında eşbütünleşme ilişkisine rastlanmıştır. Dolayısıyla birinci modele göre, Türkiye’de kapalı çember teorisinin geçerli olmadığı anlaşılmıştır fakat bağımlı değişken olarak tüketimin ele alındığı ikinci model ile bağımlı değişken olarak verimliliğin ele alındığı üçüncü modelde değişkenler arasında eşbütünleşme ilişkisine rastlanmamıştır. Dolayısıyla ikinci ve üçüncü modele göre Türkiye’de yoksulluk kısır döngüsünün geçerli olduğu anlaşılmıştır.