Geç Tunç Çağı Akdeniz Havzası’nda Beş Büyüklerin Pentarşik Diplomasi Ağı

Abstract

Akdeniz Havzasında Geç Tunç Çağı olarak adlandırılan dönem MÖ 1550-1200 yıllarını kapsar. Bu döneme ait belgeler, Tell el-Amarna’da bulunan çivi yazılı belgelerden bilinmektedir. Bu dönemin en ayırt edici özelliği, büyük ve küçük krallıklar arasında diplomasi ağının oluşturulmuş olmasıdır. Karşılıklılık ilkesine dayalı bu ağın en belirleyici özelliği ise ticaret ve diplomatik evliliklerdir. Bu dönemde görülen en önemli yenilik ise kralların birbirlerine “kardeşim” şeklinde hitap etmeleridir. Söz konusu çalışmamızın amacı arkeolojik ve yazılı belgeler ışığında diplomatik ilişkilerin kökenini irdeleyerek, Amarna Çağının diplomasideki yerini anlamaya çalışmaktır. Bu yönüyle de çalışmamızın Antik diplomasi alanında çalışanlara ön ayak olacağını düşünmekteyiz.